Azovsko more je sa jedne strane okruženo Ukrajinom, sa druge Rusijom, a sa treće i četvrte Krimom koji je Rusija pripojila. U pitanju je najpliće more na svijetu: prosječna dubina je sedam metara, a veliki djelovi ne idu dublje od metra.
Azovsko more je jedno od najčudnijih mora na svijetu. Kerčkim prolazom je povezano sa Crnim morem, tako da se često smatra njegovim produžetkom ili čak i zalivom. Njene sjeverne obale drži Ukrajina, istočne Rusija, a južne i zapadne Krim (stoga ili Rusija ili Ukrajina, zavisi da li priznajete aneksiju ili ne).
Više od dvadeset rijeka se ulivaju u njega što utiče ne samo na salinitet već i na izgled dna i njegovu dubinu, pa i na floru oko njega i na faunu unutar njega. Obilje planktona, recimo, ima za posljedicu veliko riblje bogatstvo.
Dno je glatko i ravno i tek se blago produbljuje kako se ide ka sredini mora, ali nikada nije dublje od 14 metara. Prosječna dubina je sedam metara, a ogromni djelovi ovog mora, u zalivima, zatonima, limanima, lagunama, na prirodnim nasipima, imaju prosječnu dubinu metar. Neke lagune čak imaju dubinu i pola metra.
Posebno je interesantan kompleks laguna koji se zove Sivaš i koji ima tipičnu dubinu od pola metra do metar, najviše tri, a koji pokriva oko 2.560 kvadratnih kilometara na severoistoku Krima. E sad, Sivaš primi 1,5 kubnih kilometara vode godišnje, a zbog velike površine i plitkosti te lagune, u njoj voda brzo isparava što rezultuje u visokom salinitetu od 170 promila, zbog čega je već dugo značajan za proizvodnju soli.
Tamansko poluostrvo ima 25 blatnih vulkana, od kojih je većina aktivna, i njihove su erupcije česte. Ali bez brige, oni ne izbacuju lavu već blato. Recimo, erupcija 6. septembra 1799. trajala je dva sata i napravila ostrvo 100 metara u prečniku i dva metra visoko. Onda ga je more odnijelo. To se desilo još barem pet puta od tada.
Što se tiče imena Azovskog mora, ono je predmet spora. Najvjerovatnije je da dolazi od turkijske reči “asak” što znači “nizina”; rusko narodno predanje kaže da dolazi od imena kumanskog kneza Azuma ili Asufa.
U skorije vrijeme se pojavila i teza da dolazi od naziva prvog slova u staroslovenskom jeziku, “Az”, u smislu da je prvo po redu more koje Sloveni naseljavaju. Sufiks “-ov” bi označavao onda pripadnost. Ovo je simpatična i malo vjerovatna teorija. (Telegraf)
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR