Komar: Polovina mladih želi diktaturu; moguća rehabilitacija četništva!

Profesorica FPN Dr Olivera Komar, gostujući u ''Drugačijoj radio vezi'' govoorila je o kretanjima u crnogorskom društvu na osnovu istraživanja koja su sprovedena posljednjih godina. Poražavajućim smatra rezultate istraživanja stavova mladih o načinu vladavine koji oni smatraju najboljim za Crnu Goru, ali i o odnosu prema seksualnim manjinama, pa vjeruje da, iako velika većina deklarativno podržava evropske integracije, mnogi ne dijele i evropske vriejdnosti.

''Idemo i ka, ako ne reahibiltaciji četvištva, ono ka relativizaciji istorijskih činjenica iz Drugog svjetskog rata'', upozorava Komar.   

Polovina mladih ne želi demokratsku već autoritarnu vladavinu

Komar navodi da postoji trend porasta podrške pristupanju zemlje Evropskoj uniji.

''Taj rast podrške može se objasniti time što su ljudi prihvatili signale politčara nakon izbora. Zaista vjerujem da je Evropska unija dobar start za konsenzus. Sa druge strane, ne smatram da 80% ljudi, koliko ih se izjasnilo da podržava pristupanje Crne Gore Evropskoj uniji, zaista i baštini evropske vrijednosti'', rekla je Komar i navela nekoliko podataka iz istraživanja.

''Na primjer, 60 odsto mladih smatra da je homoseksualnost bolest, a 40 odsto da nije dobro da žena zarađuje više od muškarca. 50 odsto mladih je za čvrstu ruku, objašnjavajući da nam takav način vladavine sada treba'', kazala je Komar! 

Slično je i sa ponašanjima, i vidljivo je da se dešava destrukturiranje vrijednosti, ocijenila je Komar, i navela da je u Crnoj Gori vakcinisano samo 40 odsto djece MMR vakcinom, a u SAD čak 90 odsto.

''Kada je riječ o tome kakvu vladavinu mladi žele u Crnoj Gori, 19 odsto je odgovorilo: nedemokratsku, a 31 odsto je odgovorilo da želi u principu autoritarnu vlast, jer nam je potrebna 'čvrsta ruka'. To zajedno znači da 50 odsto mladih želi neku vrstu diktature. Ne vjerujem da nijesu znali što to znači, ali ako je tako onda znači da u obrazovnom sistemu nijesmo uradili to što je trebalo'''', kazala je Komar. 

Istraživanja pokazuju da je moguća rehibilitacija četništva

Komar navodi i prošlogodišnje istraživanje sa pitanjem ko je bio u pravu u drugom svjetskom ratu, sa ponuđenim odgovorima: partizani. četnici, zelenaši, niko ili ne znam, oko 60 odsto ispitanika je odgovorilo: niko ili ne znam. 

''Ono što je moje iskustvo istraživača je da su te kategorije 'niko' ili 'ne znam', obično prelazne kategorije'', kazala je Komar i na pitanje da li to znači da društvo ide ka rehabilitaciji četništva, odgovorila da misli da je to moguće.

''U krajnjem slučaju, to znači da smo počeli da relativizujemo određene istorijske činjenice'', smatra Komar.  

Religioznost se zloupotrebljava u političke svrhe

O istraživanjima religioznosti, Komar navodi da je za dvije godine, broj religioznih porastao oko 30 odsto, i da se taj rast bilježi u svim vjerskim zajednicama. 

''Biti religiozan je nešto što samo po sebi nije problematično. Pitanje je, međutim, da li pri porastu od 30 odsto govorimo o tome, dakle o čistoj religioznosti ili o nekoj vrsti svrstavanja ili identifikacije u odnosu na religijsku pripadnost. Moj odgovor je da se religioznost zloupotrebljava u političke svrhe. Iz podataka se to ne može vidjeti, ali ne možemo zaboraviti da smo dvije godine imali veoma aktivnu ulogu crkve kroz protestne litije'', kazala je Komar.

Kada je riječ o pripadnosti određenoj vjerskoj organizaciji, Komar kaže da se od svih ispitanika oko 40 odsto izjasnilo da pripada SPC, između 6 i 12, (poslejdnji put bilo je 8 odsto) pripadnika CPC, a od 20 do 25 odsto ljudi kaže ''ja sam pravoslavac, ali ne želim da se opredijelim''. 

Crnogoraca otprilike kao i na posljednjem popisu

I kada je riječ o nacionalnoj pripadnosti postoji kategorije onih koji ne žele da se izjasne.

''Njih je danas nešto manje, u posljednje dvije godine topi se ta sredina, ali je ranije i tu bio veliki broj onih koji kažu da su ''ni tamo, ni ovamo'', kaže Komar. 

''Nemamo istraživanje koje se bavi konkretno time, ali iz demografskih podataka iz raznih istraživanja, u posljednjih deset godine bilo ih je stotine, možemo dobiti podatke koji se odnose i na nacionalnu pripadnost. U posljednjih nekoliko godina imali smo neko prebacivanje kada je u pitanju crnogorska zajednica. Procenat Crnogoraca na popisu 2011. godine je bio oko 44 odsto, kasnije je to išlo i do 50 odsto, ali se sada vratilo na procenat iz popisa, što pokazuje par posljednjih istraživanja'', kazala je Komar.

Imamo neaktivnu elitu i zato što nijesmo ulagali u institucije 

Komar kaže, govoreći o uglavnom neaktivnoj intelektualnoj eliti, kako ima utisak da u prethodnom periodu nijesmo uspjeli da izgradimo jake elite.

''Nijesmo ulagali u instituacije koje bi trebalo da budu domovi tim elitama.  Imamo mi i sada pojedince ili grupe, ali nemamo organizovanog djelovanja. Imali smo nedavno dešavanja u vezi FCJK i meni je drago da su uspjeli da generišu veoma široku podršku van same njihove zajednice, jer su ljudi prepoznali da se dešava neka vrsta političkog revanšizma. Često čujemo da bi bilo dobro da imamo neku instituciju ili elite koji bi na nešto reagovali, a kada neko reaguje, imamo prema njima politički revanšizam. Ali i u prethodnom  periodu smo imali pojedince, koji su zbog svojih stavova trpjeli pritiske, pa i na Univerzitetu, gdje se bila uselila jedna kultura nenjegovanja akademskog integriteta. Mi sada želimo da imamo nešto, ali u što nijesmo ulagali'', kazala je Komar govoreći o neaktivnosti elita.