Novi metod u istoriografiji (3)

Autor: Milan Šćekić

Feljton ,,Novi metod u istoriografiji“ se bavi akademskom čestitošću prof. dr. Marijana Premovića. Feljton je priređen na osnovu moje istoimene knjige ,,Novi metod u istoriografiji“, koja uskoro izlazi iz štampe. Iako je u velikoj mjeri naučno djelo Marijana Premovića proizvod plagijarizma, predmet analize je Premovićeva doktorska disertacija ,,Srednje i Donje Polimlje i Gornje Podrinje u srednjem veku“, koja je u ogromnoj mjeri prepisana. U feljtonu je zastupljen samo manji dio dokaza koji potvrđuju plagiranost teze.

***

Treći pasus na 64. strani je takođe plagiran oko 90%. Od toga je prva rečenica (,,Osnivajem srpske Arhiepiskopije, osnovane su i episkopije i njihova vlastelinstva“) prepisana doslovno iz rada Siniše Mišića ,,Naseljenost Polimlja u srednjem veku“ (,,Mileševski zapisi“, br. 6, Prijepolje, 2005).

Ni ovoga puta Premović u fus noti (br. 258) nije naveo kao literaturu Mišićev rad (!!!), iako se jasno vidi da je iz njega prepisivao. Štaviše, i da je naveo u fus noti rad Siniše Mišića, time se ne može opravdati budući da nije stavio navodnike a doslovno je prepisao rečenicu. Naprotiv, Premović je kao plagijator pokazao svojevrsnu drskost, zbog koje će, vjerujemo, biti sankcionisan.

Na 81. strani tvrdi: ,,Za istorijsku demografiju od posebnog su značaja dečanske hrisovulje, gdje su na posjedima vlastelinstava popisane muške glave i to u razmaku od 15 godina (1330; 1343-1345).“

Rečenica je prepisana iz rada Siniše Mišića ,,Naseljenost Polimlja u srednjem veku“ (,,Mileševski zapisi“, Prijepolje, 2005).

Nakon ove prepisao je oko 90% sljedeće rečenice na 82. strani doktorata: ,,Popovi su, za razliku od ostalih kategorija, pretstavljali neku vrstu prelazne kategorije između zavisinih ljudi i pripadnika feudalne klase.“

I ova rečenica, kao i brojne druge, se nalazi u ,,Leksikonu srpskog srednjeg veka“.

Štaviše, iako je bio u obavezi, Premović nije naveo u fus noti (br. 316) ,,Leksikon srpskog srednjeg veka“ (Beograd, 1999) kao literuturu koju je koristio (!!!). Zašto je tako postupio poznata je stvar – Premović nerado otkriva literaturu iz koje prepisije. Ali ako je mislio da će time njegova krađa ostati neotkrivena –prevario se.

Za vilajet Hersek tvrdi: ,,Vilajet Hersek ili Zemlja Hercegova u sudsko-administartivnom pogledu bio je podijeljen na dva kadiluka: Drinu i Blagaj.“

Premović je izmijenio redosljed, dopisao tri riječi (moguće da je i njih prepisao), a ostalo je doslovno prepisao od Hazima Šabanovića (,,Bosanski pašaluk, postanak i upravna podjela“, Sarajevo, 1982) koji tvrdi:

Na 172. strani navodi: ,,Osnova za formiranje prve države Srba bila je oblast koja je obuhvatala ,,krajeve na Limu i na Gornjoj Drini zajedno sa Pivom i Tarom, dolinu i gornji tok zapadne Morave“.“

Kompletna rečenica je prepisana iz knjige Žarka Šćepanovića ,,Srednje Polimlje i Potarje“ (Beograd, 1979), što je lako utvrditi. Zanimljivo je i da Premović pod navodnicima stavlja isti dio teksta kao i Žarko Šćepanović.

Ali kao literaturu koju je koristio Premović ne navodi knjigu Žarka Šćepanovića već Konstantina Jiričeka ,,Istorija Srba“, knj. I, (Beograd, 1978). Dakle, istu knjigu koju je naveo Žarko Šćepanović u knjizi ,,Srednje Polimlje i Potarje“. Razlika je jedino u tome što Šćepanović navodi da se ove tvrdnje nalaze na 67. strani Jiričekove knjige, a Premović na 64. i 68. strani. Prepisivanjem izvora iz tuđih fus nota Premović je obmanuo javnost kako je navodno koristio Jiričeka, iako je evidentno da je kompletnu rečenicu prepisao od Šćepanovića.

.

Pri kraju 173. strane je ustvrdio: ,,Kada je stigla u domovinu (Dragimirova udovica) saznala je da joj je otac preminuo, pa se zajedno sa majkom uputila prema Bosni, svojim ujacima. Na putu prema Bosni rodila je muško dijete u mjestu Brusno u Drinskoj županiji. Mjesto Brusno najvjerovatnije je današnja Brusna, 10 km istočno od Foče.“

Većina Premovićevih tvrdnji doslovno je prepisana iz knjige Tibora Živkovića ,,Portreti srpskih vladara“ (Beograd, 2006) na 76. strani.

Zatim je na 174. strani opet prepisao doslovno skoro tri rečenice od Tibora Živkovića: ,,Prema pisanju popa Dukljanina, Časlavljevom smrću nastalo je vrijeme opadanja moći Srbije. Na srpskom prestolu je bio tada izvjesni Tihomil, koji se nije usudio da uzme kraljevsku titulu već se zadovoljio zvanjem velikog župana. Dukljaninova obavještenja jako su nesigurna i teško je doći do nekog pouzdanog zaključka.“

.

Potom se ponovo vratio Žarku Šćepanoviću (,,Srednje Polimlje i Potarje“, Beograd, 1979), od koga je prepisao sljedeću rečenicu: ,,Područje Lima i Gornje Drine, za vrijeme vladavine Vasilija II (976, samostalno vlada 985-1025) preživljavao je sudbinu ostalih djelova Raške.“

U knjizi ,,Srednje Polimlje i Potarje“ (Beograd, 1979) Žarko Šćepanović o tome piše:

Nastaviće se...