“Istina o Blagoju Jovoviću” u NB “Radosav Ljumović” i SO Žabljak - u službi promocije četničkog pokreta

Nakon što je prije par dana u NB „Radosav Ljumović“ održana promocija knjige o Blagoju Jovoviću, pripadniku Bjelopavlićke vojno-četničke brigade, odgovorne za strijeljanje 52 omladinca i omladinki na Lazinama, dan kasnije isto je urađeno i na Žabljaku, u sali Skupštine opštine.

Predstavljena je knjiga pod nazivom „Srpski heroj u vučjoj jazbini“, a autorka je Marija Jovović, kćer Blagoja Jovovića, koja piše o očevom životu u emigraciji.

Ova knjiga, po svemu sudeći, predstavlja još jednu alatku u procesu istorijskog revizionizma i stalnoj politici Srbije prema Crnoj Gori.

Srbija je rehabilitovala četnički pokret 2004. godine.

Porodicu Blagoja Jovovića je, kako saznajemo iz izvještaja sa proruskog portla IN4s, pozdravio Ivan Popović iz Demokratskog fronta, predsjednik SO Žabljak. On je na skupu kazao kako će Žabljak i ustanova kulture ubuduće biti otvorene za teme koje do sada nijesu pokretane u tom gradu, a jedna je od njih svakako i sudbina i život Blagoja Jovovića.

Blagoje Jovović, sudeći po relevantnim istorijskim izvorima, Drugi svjetski rat započeo je kao partizan, da bi 1942. prešao u četnike. Od 1944. nalazio se u Italiji, gdje je boravio u raznim izbjegličkim logorima, da bi potom krenuo za Argentinu.

Za ime Jovovića vezuje se članstvo u četničkoj zagarčkoj četi koja je bila odgovorna za strijeljanje na Lazinama. Članovi SKOJ i civili, njih 350, bili su zatvoreni i mučeni u improvizovanom zatvoru na Brailovici kod Danilovgrada. Mučki je strijeljano 29 momaka i 23 đevojke pod komandom Jakova Jovovića i Pavla Đurišića. Polovina omladinki i omladinaca nije imala ni 20 godina.

Vlast na Žabljaku, gdje je održana druga promocija “istine” o Blagoju Jovoviću,  danas čine Demokratski front, Durmitorska inicijativa, Demokrate i Prava Crna Gora.

Nenaučna revizija istorije

O knjizi „Srpski heroj u vučjoj jazbini“ i liku Blagoja Jovovića su i u Podgorici i na Žabljaku govorili istoričar Žarko Leković, i autorka, a epsku poeziju o Blagojevom činu govorili su Slavko Perošević i Vladimir Tomić. Nije izostalo ni guslanje.

Njihova glavna teza je da je Blagoje Jovović izvršio atentant na Anta Pavelića, da ga je tom prilikom ranio, a da je ovaj od posljedica ranjavanja preminuo dvije godine kasnije.

Marija Jovović je knjigu o svom ocu, u izdanju Srpske izdavačke kuće “Prometej”, ranije promovisala po Srbiji i Republici Srpskoj.

Crnogorski istoričar i profesor Dragutin Papović objasnio je da u naučnoj istoriografiji još nije rasvijetljeno ko je 1957. u Argentini izvršio atentat na jednog od najtežih ratnih zločinaca iz Drugog svjetskog rata – Anta Pavelića, te da je smjelo izaći sa nenaučnom tvrdnjom.

“U knjizi “Nationalism and Terror: Ante Pavelić and Ustasha Terrorism from Fascism to the Cold War” koju su 2018. godine na engleskom jeziku objavili italijanski istoričari Pino Adriano i Giorgio Cingolani, navodi se da je identitet atentatora na Pavelića dugo bio misterija, do pojave Blagoja Jovovića koji se 1998. samoproglasio za atentatora. Jovovićeva tvrdnja se ne može potvrditi relevantnim arhivskim izvorima jer niko od istoričara nije došao do dokumenata tajnih službi koji bi dali pouzdan odgovor na ovo pitanje”, upozorava Papović.

Prema njegovim riječima, atentat na Pavelića se nije mogao izvesti bez duge i ozbiljne pripreme.

“Istoričari Adriano i Cingolani ističu da je za organizaciju atentata skoro sigurno zaslužna UDB-a, ali je, za sada, nemoguće pouzdano reći da li je i kakvu ulogu u tome imao Jovović. Njegova verzija ovog događaja, koju su zabilježili novinar Tihomir Burzanović i njegova kćerka Marija Jovović, nije pouzdana, jer je to u osnovi memoarsko štivo. Sigurno je da treba provjeriti sve navode i zato su potrebna dalja istraživanja kako bi se sa sigurnošću odgovorilo na ovo pitanje”, kazao je Papović.

On je ocijenio i da promocija teze o Jovoviću kao atentatoru nije toliko u službi osvjetljavanja istine, koliko je u službi promocije četničkog pokreta, odnosno njegove rehabilitacije i nenaučne revizije istorije.

“Zato je potrebno naglasiti da su se tokom Drugog svjetskog rata ustaše i četnici borili na strani fašističkih i nacističkih sila i da su u toj borbi često sarađivali, a naročito na teritoriji kvislinške NDH. Kakva god da je bila uloga Blagoja Jovovića u atentatu na Pavelića to ne može promijeniti naučnu istinu o kvislinškom karakteru četničkog pokreta”, kategoričan je Papović.

Bez dokaza i svjedočanstava

Za crnogorskog istoričara Vukotu Vukotića, govoriti o Blagoju Jovoviću skoro da bi bilo bespredmetno, “da nije malicioznosti kojom se predstavlja”.

“Njegovo promovisanje i njegovog navodnog djela, jednostavno je vrijeđanje zdravog razuma. No, vidimo da je to manir onih koji ga promovišu i dio jedne maliciozne mitomanske matrice. Stoga je jako bitno da se razobliče ovakvi pokušaji i stane na trag ovim kvaziistorijskim pisanijama. Jer radi se o priči, koja ni na koji način nije provjerena niti imaju ikakvi realni dokazi o tome. Ispovijesti na samrti se ne računaju. Zato je ovom prilikom važno da se jasno kaže, kako se ne radi o "srpskom heroju " nego o ratnom zločincu koji je pucao u crnogorsku omladinu na Lazinama”, kazao je Vukotić.

Istoričari koji prilježno rade na istorijskom revizionizmu, poput Aleksandra Rakovića, uzeli su za Jovovića za ličnost koja u takvoj interpretaciji istorije – predstavlja heroja i uzor.

Srpski istoričar dr Bojan Dimitrijević iz Instituta za savremenu istoriju Srbije kazao je da priča Blagoja Jovovića (saopštene poznih devedesetih godina XX vijeka) da je bio atentator na Anta Pavelića, nije dokazana te da srpska istoriografija uopšte nije znala ko je pucao na bivšeg poglavnika NDH u Argentini i ranio ga.

Jovović je devedesetih godina prošlog vijeka ispričao „ličnu priču“ Amfilohiju Radoviću, a njegovu „ispovijest“ ne prati nijedno istorijsko svjedočanstvo.

I srpska istoričarka prof. dr Dubravka Stojanović, profesorica na katedri za istoriju Univerziteta u Beogradu, ustvrdila je da nije tačno da je Jovović pucao na Pavelića.

Ali, navedenu „priču“ su istoričari koji se zalažu za stvaranje Srpskog sveta proglasili za neporecivu istinu.

Tako je i jedna ulica u Beogradu, odnosno u Zemunu, dobila ime po "atentatoru" Blagoju Jovoviću.

I to tako da je nekadašnja Zagorska ulica preimenovana u Ulicu Blagoja Jovovića.