Zašto specijalni tužilac ne poštuje Markovićev nalog?

Vrhovno državno tužilaštvo na čijem je čelu Milorad Marković juče je, nakon deset dana, dostavilo odgovor nevladinoj organizaciji Centar za monitoring i istraživanje koja je, nakon posjete pritvorenom bivšem glavnom specijalnom tužiocu Milivoju Katniću u Istražnom zatvoru u Spužu navela - ,,da Specijalno tužilaštvo ne poštuje osnovne principe Zakona o krivičnom postupku u pogledu postupanja u pritvorskim predmetima“.

– Obavještavamo vas da je Vrhovno državno tužilaštvo Centru za monitoring i istraživanje (CEMI) dostavilo odgovor na dopis – navodi se u kratkom odgovoru Vrhovnog državnog tužilaštva dostavljenom Pobjedi, ne saopštavajući više detalja.

Pobjeda podsjeća da su iz NVO CEMI, nakon što je njihov predstavnik 18. maja posjetio Katnića u Spužu, pisali predsjedniku Višeg suda Zoranu Radoviću i vrhovnom državnom tužiocu Miloradu Markoviću i predložili primjenu blažih mjera, ,,poput mjera nadzora“, odnosno kućnog pritvora.

U nalazima ove NVO kritikovano je postupanje Specijalnog državnog tužilaštva i od tužioca Markovića su tražili da glavnom specijalnom tužiocu Vladimiru Novoviću izda obavezujuće uputstvo.

Kako Pobjeda saznaje, vrhovni državni tužilac Marković izdao je obavezujuće uputstvo opšteg karaktera za postupanje svih državnih tužilaštava u predmetima u kojima je određen pritvor.

– Na ovaj način obavezana su sva državna tužilaštva da hitno intenziviraju rad u predmetima u kojima je kao mjera procesne prinude određen pritvor, a naročito onima u kojima je mjera pritvora određena iz razloga postojanja okolnosti koje ukazuju da će osobe prema kojim je određen pritvor uništiti, sakriti, izmijeniti ili falsifikovati dokaze ili tragove krivičnog djela ili da će ometati postupak uticanjem na svjedoke, saučesnike ili prikrivače (shodno članu 175 stav 1 tačka 2 Zakonika o krivičnom postupku) – navodi se u odgovoru Markovića dostavljenom CEMI-ju. 

Vrhovni državni tužilac zahvalio je CEMI-ju na obraćanju i istakao da vjeruje da se ta NVO zalaže za jednakost svih građana pred zakonom, bez obzira koja je osoba u pitanju jer je to „osnovni princip pravne sigurnosti i vladavine prava“.

– Visoki standardi poštovanja procesnih prava svih subjekata krivičnog postupka, u skladu sa Ustavom i Zakonikom o krivičnom postupku, su ključni prioriteti, a sa borbom protiv svih vidova kriminaliteta, naročito organizovanog kriminala i korupcije, predstavljaju neodvojivu cjelinu pristupa uspostavljanju vladavine prava. Ovo je moje opredjeljenje kao vrhovnog državnog tužioca, kao i opredjeljenje institucije na čijem sam čelu – piše u odgovoru Markovića.

Takođe, vrhovni državni tužilac u pismu podsjeća da su mjere za obezbjeđenje prisustva okrivljenog za nesmetano vođenje krivičnog postupka, među kojima je i pritvor, propisane Zakonikom o krivičnom postupku, te da pritvor određuje nadležni sud.

U odgovorima iz VDT-a na dopis Centru za monitoring i istraživanje ukazali su i na praksu Evropskog suda za ljudska prava da se pitanje „da li je razumno da okrivljeno lice ostane u pritvoru mora cijeniti u svakom konkretnom predmetu i na osnovu konkretnih činjenica tog predmeta“.

Vrhovni državni tužilac Marković zaključio je da cijeneći značaj nevladinih organizacija u pogledu unapređenja vladavine prava biće mu „zadovoljstvo da nastave saradnju, naročito sa aspekta implementacije međunarodnih standarda i u odnosu na mjere procesne prinude“.

Podsjećamo, Katnić i bivši visoki policijski funkcioner Zoran Lazović uhapšeni su 14. aprila u akciji Specijalnog policijskog odjeljenja. Bivši glavni specijalni državni tužilac je u štrajk glađu stupio 14. aprila, odmah nakon što je lišen slobode jer je, kako je naveo, postupajući specijalni tužilac Miloš Šoškić ,,svjesno prekršio njegova ljudska prava“. Zbog tretmana Specijalnog državnog tužilaštva pritvoreni Katnić je 6. maja stupio i u štrajk žeđu koji je prekinuo 27. maja.