Porfirije u kampanji za patrijarha SPC

Piše: Vladimir Jovanović

Sinoćnje gostovanje na jednoj srpskoj televiziji početak je kampanje Porfirija Perića (59) za novoga patrijarha SPC.

On je sada mitropolit zagrebačko-ljubljanski.

Prvoslav mu je ime u građanstvu. Nadimak – Prle. Nesvršeni student Filozofskoga fakulteta.

Pitomac episkopa bačkoga Irineja Bulovića (73), trenutno najmoćnije ličnosti SPC.

Irinej je upoznao Prvoslava-Prla tokom njegovih studija na Bogoslovskome fakultetu u Beogradu. Rukopoložio ga 1990. za jeromonaha s imenom Porfirije i postavio za igumana Kovilja, manastira nadomak Novoga Sada, unutar jurisdikcije Eparhije bačke.

Takođe, Irinej mu je izmislio dotad u strukturi SPC nepostojeće mjesto. Porfirije je 1999. hirotonisan postavši Irinejev vikar, sa titulom – episkop jegerski.

Od 2014. mitropolit zagrebačko-ljubljanski. Prethodno iz oblasti teologije doktorirao u Atini. Između 2009. i 2014. Porfirije je i direktor Regulatornoga tijela za elektronske medije (REM).

Poput Irineja Bulovića, Porfirije ima „bliske veze” sa srpskom vojnom službom bezbjednosti. Obavljao paralelno i dužnost vojnoga episkopa, a potom koordinatora za saradnju SPC sa Vojskom Srbije.

Ispred SPC, Porfirije je jesenas glavni organizator svečanosti navodne „800. godišnjice autokefalije”, koja se na kraju svela na uručivanje najvećega SPC odlikovanja Aleksandru Vučiću i tim povodom skandal s Amfilohijem Radovićem u glavnoj ulozi.

Porfirije je upoznao Vučića najkasnije 1999, od kada mu je neka vrsta duhovnika. Prema nepotvrđenim tvrdnjama, Porfirije je rođak Vučićeve majke Angeline, đevojački Milanov. I Porfirije i Vučićeva majka su rođeni u istome mjestu – Bečeju.

Očekuje se da narednih dana Porfirije bude kooptiran u Sinod SPC, s obzirom na to da je smrću Irineja Gavrilovića ostalo upražnjeno mjesto u ovoj po formaciji petočlanoj „crkvenoj vladi”.

U Sinodu bi Porfirije, kao mitropolit, bio najstariji po tituli. Jer preostali mitropolit u Sinodu, dabrobosanski Hrizostom Jević (68), iako stariji po godini rođenja, mlađi je tri godine od Porfirija u „stažu” s titulom mitropolita.

Porfirije je od svih u SPC medijski najeksponiraniji oko sahrane Irineja Gavrilovića. I ono što je saopštio nesumnjivo godi Vučiću.

„Mene lično politika kao stranačka aktivnost ne interesuje”, kazao je sinoć na TV „Pink”.

„Pristup je takav da između SPC i države postoji međusobno prožimanje. Između pokojnoga patrijarha i predśednika Vučića postojala je odlična komunikacija i saradnja. Nekoliko vitalnih pitanja i za državu i za SPC bila su vezana za oba ova čovjeka”.

Porfirije nije zaboravio svoga mentora, rekavši da je „vladika Irinej bački u pravu kada je beśedeći na sahrani rekao da je upokojeni Irinej bio na meti nekih ljudi”.

Takođe, milozvučno je pomenuo i Ruse: „I zbog biološkoga identiteta, naše emocije i istorija isprepletane su sa ruskim narodom".

Prije oko godinu, citirao sam analizu ruske agencije „Regnum” (Информационное агентство REGNUM). Favorit Moskve za novoga patrijarha SPC nesumnjivo je Irinej Bulović. Amfilohije Radović je od 2016. prekrižen sa spiska Moskve. Razlozi za to su brojni.

Ali, Rusi su svjesni da postoje teškoće da Irineja bačkoga nametnu Srbima za patrijarha, jer „Vučić ima svoga kandidata za ovo mjesto”.

„Predśednik Srbije, čiji je uticaj u SPC ogroman, otvoreno lobira da njegov blizak prijatelj, a mnogi smatraju i rođak, bude izabran za budućega poglavara SPC – mitropolit Porfirije se već smatra najozbiljnijim kandidatom”, tvrdio je „Regnum”.

„Porfirije je mnogo mlađi od ostalih potencijalnih kandidata, ima veliko medijsko iskustvo i mladi i šira javnost ga poštuju. Pored toga, nije bilo kompromitujućega materijala protiv njega u medijima. On je mnogo pristupačniji ‘običnome’ vjerniku od svoga duhovnoga oca Irineja Bulovića”.

Ono što je Rusima najvažnije, Irinej bački „najbolje odgovara interesima Ruske crkve i ruske politike na Balkanu”, dok Porfirije navodno „gaji jasan prozapadni stav”.

„Naši izvori u vrhu Ruske crkve”, objavio je „Regnum”, „strahuju da bi Irinej Bulović, iako idealan kandidat, mogao da napušti borbu za mjesto poglavara SPC zbog činjenice da, poput Porfirija, ne uživa takav ugled među srpskim vladikama”.

***

Iz Crne Gore, kako smo objavili, Joanikije Mićović je jedini među preko 30 kandidata za patrijarha SPC.

Episkopi Kirilo Bojović i Metodije Ostojić, shodno propisima SPC, nemaju pravo da budu uvršteni u kandidate.

Joanikije (61) je približno istih godina kao i Porfirije. Obojica su nesvršeni studenti Filozofskoga fakulteta. Ali, iako nešto mlađi, Porfirije je par godina prije Joanikija diplomirao na Bogoslovskome fakultetu.

Uz to, Porfirije je doktorirao iz bogoslovije, a Joanikije nije. Porfirije govori nekoliko jezika, Joanikije samo ruski.

Kada je Irinej Bulović 1999. za Porfirija izmislio mjesto vikarnoga episkopa jegerskoga, Amfilohije je izmislio formacijsko mjesto vikarnoga episkopa budimljanskoga. Iste godine Joanikije je hirotonisan za njegova vikara, a dvije godine kasnije ustrojena je dotad takođe nepostojeća Budimljansko-nikšićka eparhija.

Međutim, sada je Porfirije, budući da je mitropolit, stariji po tituli od episkopa Joanikija.

Za razliku od Joanikija, koji je iz Crne Gore i tvrdi da je Srbin, Porfirije ne mora da dokazuje da je Srbin. I nije potpisivao od Amfilohija inspirisane peticije protiv Vučića i Irineja Gavrilovića.