ANTIpravoslavlje

Piše: Vladimir Jovanović

 Kao i prethodnih godina i danas je u Gornjem Zaostru kod Berana održan, kako ga nazivaju – „narodni sabor”. Na dan Svete Venere (Venerande) ili Paraskeve – Svete mučenice Rimske, koji po crkvenome pravoslavnome kalendaru sada pade u NEĐELJU, redovno se održava i „PARASTOS nevino stradalim žrtvama i pripadnicima jugoslavenske kraljevske vojske u otadžbini u Drugom svjetskom ratu”, tj. – četnicima.

 Tako je i danas bilo, o čemu svjedoči i plakat koji potpisuje „organizacioni odbor sabora”: nakon liturgije u tamošnjoj crkvi – PARASTOS.

 Na stranu sve ostalo, ali otkud u svetu neđelju u Gornjem Zaostru ANTIPRAVOSLAVNI parastos? U Velikome trebniku, 169. pravilu Nomokanona, izričito se ZABRANJUJE da se u neđelju održava potpuni pomen – parastos s liturgijom.

 I crkveni tipik (τυπικόν), knjiga ili ustav propisanih načina i redosljeda bogosluženja u Svetoj Istočno-pravoslavnoj Crkvi, a takvom, do daljnjega, sebe smatra Crkva Srbije (SPC), to izričito ZABRANJUJE.

 Prema „Malome tipiku sa troparima, kondacima i katavasijama” – na ekavici je objavljen, „s blagoslovom mitropolita cnogorsko-primorskoga dr Amfilohija” (Cetinje, 2004) – „dan za svršavanje parastosa je SUBOTA”, a između ostalih naznačenih perioda i svetih dana, u neđelju „parastos NIJE DOZVOLJENO SVRŠAVATI”.

Može li se, dakle, u Crkvi Srbije, ogranku koji u Gornjem Zaostru potpada pod Eparhiju budimljansko-nikšićku, koja je osnovana 2001. godine, parastos svršavati u neđelju?

 Na slikama sa današnjega „sabranja” u Gornjem Zaostru, umjesto tetrapoda na amvonu ili sredini pravoslavnoga hrama, vidimo sto za krkanluk s upaljenim svijećama ispod šatora. Koljiva (kuvane pšenice s medom), čaše vina, Svetoga Krsta – obaveznih za parastos – tu nema, ali ima komada pečenja i kobasica, plasitičnih boca piva, četničkih insigija, etc.

 Umjesto freski i ikona, tu je slika Pavla Đurišića, ili Draže Mihailovića.

 U ovoj bahanaliji nju-ejdž četnika, eto i svetosavskoga sveštenstva, iščadijâ Joanikija Mićovića, doskorašnjega episkopa budimljansko-nikšićkoga: protojereja-stavrofora Dragana Ristića, arhjerejskga namjesnika u Beranama; Miloša Cicmila, jereja, samodeklarisanoga četnika, s brusthalterom…

.