Mićović ukinuo Njegoša kao svetitelja – još jedan udarac mrtvom Amfilohiju

Piše: Vladimir Jovanović

Na paracrkvenoj manifestaciji „Trg od ćirilice”, koja se unazad osam godina održava u Herceg-Novome u organizaciji Mitropolije crnogorsko-primorske, „Svetigore”, Arhijerejskoga namjesništva hercegnovskoga i NVO Udruženje izdavača i knjižara Crne Gore, Joanikije Mićović je faktički obavio još jedan ritual poništenja naslijeđa mrtvoga Amfilohija-Đeda Radovića.

Centralna tema ovogodišnjega „Trga od ćirilice” je 170. godišnjica smrti Petra II Petrovića-Njegoša, no njega tu u najavi nijesu predstavili kao „SVETOGA Mitropolita Petra Drugoga Tajnovidca Lovćenskoga”; nema Njegoša u arhijerejskoj odeždi i sa svetačkim oreolom, nego samo – polusekularizovanoga Lovćenskoga Tajnovidca, tj. na plakatu je Njegoš sa poznatim portretom u narodnoj crnogorskoj nošnji.

Održao je lično Mićović govor na početku manifestacije na kojoj je – a ko će kome, ako ne svoj svome – rođenome bratu, Milutinu Mićoviću, na kraju uručena glavna nagrada. Elem, pažljivo sam odslušao Joanikija Mićovića: nijednom nije pomenuo „SVETOGA Mitropolita Petra Drugoga Tajnovidca Lovćenskoga”.

Vratimo se osam godina unazad, kada je Mićovićev duhovni otac, arhijerej koji ga je zamonašio i rukopoložio, Amfilohije, pokušao Njegoša proglasiti za svetitelja u Crkvi Srbije (SPC). Amfilohije je 19. maja 2013. u Cetinjski manastir LITURGIJSKI unio ikonu „Svetoga Mitropolita Petra Drugoga Tajnovidca Lovćenskoga”, naslikanu po njegovim instrukcijama.

„Na svetoj liturgiji koju je služio mitropolit Amfilohije sveta ikona Svetog Petra Cetinjskog Drugog, Pustinjaka Lovćenskog Tajnovidca i Hristonosca, svečano liturgijski unijeta u Cetinjski manastir”, službeno je objavila Amfilohijeva eparhija.

„Sve ono što je vidio Sveti novi Petar Drugi Petrović Njegoš, Lovćenski Tajnovidac”, tvrdio je tada Amfilohije, „sve je to ispunjeno najdubljim viđenjem i saznanjem, a to je viđenje Slova predvječnoga Oca kroz koga je sve postalo što je postalo. To je on i zapisao u svome zavještanju”.

Štaviše, Amfilohije je, uz podosta njemu svojstvenih konfabulcija, napisao „Žitije Svetog Mitropolita Petra Drugoga – Cetinjskoga pustinjaka i Lovćenskoga tajnovidca”. Osmislio je i razdavao istoimeni orden.

 Bezmalo, a svi smo mu svjedoci, u svakom od svojih govora je Amfilohije godinama pominjao „SVETOGA Tajnovidca Lovćenskoga”, iako je Sabor Crkve Srbje eksplicitno, još 2013. godine, odbio da Njegoša uvrsti među svetitelje – službeni crkveni kalendar SPC.

Amfilohijev pokušaj da Njegoša kanonizuje naišao je, ne samo na neodobravanje, nego i na strah, možda i prezir, od strane većine arhijereja Srba. Zbog čega?

Tumačili su da time Amfilohije želi da uspostavi kontinuitet sa Svetom autokefalnom Mitropolijom – Crnogorskom pravoslavnom crkvom, kojoj je Njegoš 1830-1851. prvojerarh, arhiepiskop i mitropolit. I da Amfilohije „Svetim Njegošem”, kanonizovanim u njegovoj eparhiji crnogorsko-primorskoj, naglašavajući i svoju ličnu izuzetnost i posebnost svoje eparhije u odnosu na drugih četrdesetak arhijereja i približno toliko eparhija Crkve Srbije, želi učvrstiti de facto autonomiju mitropolijske katedre Cetnja prema Patrijaršiji u Beogradu; i jednoga dana, ko zna – možda krenuti i putem autokefalije.

Sada je Mićović, poništenjem „Svetoga Njegoša”, prihvatio i realizovao jedan od uslova da ga 29. maja u Beogradu „aklamiraju” za mitropolita crnogorsko-primorskoga – u to nema nikakve sumnje.

Ukazivao sam, dok je Mićović još bio administrator eparhije crnogorsko-primorske, da proljetos, prvi put od 2013, u crkvama u Crnoj Gori 19. maja NIJE služena arhijerejska liturgija posvećena Petru II Petroviću-Njegošu.

Uz ostale uslove predočene od Patrijaršije Srbije, ukidanje „Svetoga Njegoša” je pretvorilo Mićovića u „ĐEDOubicu”, tj. u saučesnika poništavanja Amfilohijeva naslijeđa.

Mićović je, dakle, GLASAO na posljednjem zasijedanju sabora Crkve Srbije: da se ukida Episkopski savjet, da se ukida skupni naziv za eparhije Crkve Srbije u Crnoj Gori – Pravoslavna crkva u Crnoj Gori, da se ukida liturgijska i počasna titula arhiepiskopa za mitropolita crnogorsko-primorskoga; potom, iz mitropolijske administracije na Cetinju Mićović uklanja Amfilohijeve „autonomaške” kadrove…

Što će biti, na primjer, sa crkvicom koju je 21. maja 2017. godine Amfilohije osvetio i posvetio „Svetome Mitropolitu Petru Drugome Tajnovidcu Lovćenskome” ispred srpskoga sabornoga hrama u Baru – ostaje da se vidi. 

Amfilohije je tada naglasio da je to „PRVI HRAM POSVEĆEN NJEGOŠU” i da je, biva, „sletio je sa Lovćena”...

Za razliku od Amfilohija, ili sada Mićovića, naši crkveni arhijereji u doba klasične Crne Gore nikada nijesu ni birani ni ustolilčavani u Cetinjski manastir od strane Srba i Srbije.

Njegoš, kao i Sveti Petar Cetinjski, za razliku od Amfilohija i Mićovića, nosili su BIJELU PANKAMILAVKU, koja je u pravoslavnim crkvama na Balkanu – Bugarskoj, Rumunskoj, Albanskoj, Makedonskoj, Srpskoj, Crnogorskoj – namijenjena isključivo POGLAVARIMA AUTOKEFALNIH CRKAVA.

Zamonašen je Njegoš 1830. od jerarhije Crnogorske pravoslavne crkve, za prezvitera rukopoložen 1831. od arhijereja Vaseljenske Majke-Crkve, a za episkopa 1833. rukopoložen od jerarhije Ruske crkve; i to je, među hiljadama drugih, liturgijski i samim tim neporecivi eklisiološki dokaz da je naša autokefalna Crkva prepoznata i od svetih katedri Carigrada i Petrograda i od drugih pomjesnih crkava – kao autokefalna.

Njegoš je na Lovćenu, sagradio PRVU CRKVU u slavu Svetoga Petra Cetinjskoga, koja je oštećena 1916. od artiljerijske granate Austro-Ugara, a 1925. DEFINITIVNO SRUŠENA od strane Srba.

Naime, kao autokefalni vladika, Njegoš je 1834, za razliku od Amfilohija i njegova jalova natezanja sa Patrijaršijom Srbije, neopozivo KANONIZOVAO Petra I Petrovića-Njegoša u Svetoga Petra Cetinjskoga; ispjevao mu liturgijske himne, tropar i kondak, te ga za svagda unio u naš crkveni pravoslavni kalendar, molitve i srca; ili, riječima Boža Đ. Mihailovića, bio je to „akt vladike Petra II, poglavara onda SAMOSTALNE PRAVOSLAVNE CRKVE U CRNOJ GORI” („Mitropolit Petar I – Sveti”, Cetinje, str. 36-37). 

Petar II Petrović-Njegoš se nalazi u ondašnjim diptisima Ruske crkve i diptihu nomokanona Vaseljenske Majke-Crkve među PREDSTOJATELJIM POMJESNIH AUTOKEFALNIH CRKAVA…

Ništa od toga, istina, uprkos mogućim nastojanjima, Amfilohije nije bio – i ništa iza njega ne ostaje; a Mićović, „ĐEDOubica”, naravno, to je još manje – oni su samo obični i jednaki među četrdesetak lokalnih arhijereja, sa ni po čemu posebnom eparhijom crnogorsko-primorskom, osnovanom 1931. u Beogradu i u potpunosti zavisnom od Patrijaršije Srbije – eparhijom koja je negacija crkveno-pravoslavne tradicije autokefalije iz slavnih epoha Crnojevića i Petrovića-Njegoša.

.