Joanikije poziva na krvoproliće, zaustavite ga Porfirije! – apel Ilije Radulovića

Piše: Vladimir Jovanović

Jedan o najpoznatijih savremenih pravnika na južnoslovenskim prostorima, bivši sudija i oko pet decenija advokat iz Beograda Ilija M. Radulović (84), rođen u Kamenarima kod Herceg-Novoga, čije su hrabre sudijske odluke u doba SFRJ, uprkos pritiscima i prijetnjama komunističkih vlasti, izazivale divljenje slobodnomislećih ljudi – a bio je i inspiracija Vuku Draškoviću za bestseler roman „Sudija” iz 1981. godine – obratio se apelom Porfiriju Periću, poglavaru Crkve Srbije (SPC).

Radulović je praktični vjernik – pravoslavac, a sada je biranim riječima govorio o Porfiriju Periću i njegovoj ulozi u obnavljanju povjerenja između Srba i Hrvata tokom proteklih godina, dok je u Zagrebu bio mitropolit zagrebačko-ljubljanski.

Ukazujući na svetu soteriološku misiju Crkve, napominje da ona isključuje bavljenje politikom, raspirivanje netrpeljivosti ili mržnje. S tim u vezi, kaže da u Crnoj Gori najava Joanikija Mićovića da će se ustoličiti u Cetinjskome manastiru znači i poziv na krvoproliće:

„Zato mislim da patrijarh, treba itekako da podigne svoju riječ u visinu hristoliku i kaže: Joanikije, mali, sitni čovječe, koji TRAŽIŠ RAT u Crnoj Gori – povuci se!”

„Bog je jedan i u Podgorici i na Cetinju! U Podgorici je Bog Hrist, Bog mira, sreće, svetosti, nade, napretka. A na Cetinju, Bog mržnje, prkosa, rata”, kaže Radulović.

„Vaša Svetosti, ja Vas molim, do peklinjanja, progovorite Vašim hristolikim glasom. I ukažite da nijedna kap krvi nije vrijedna tog ustoličenja u Cetinjskome manastiru, u odnosu na mir, ustoličenje u Pogorici, Ostrogu, ili bilo đe”.

„Nemam ništa protiv Joanikija, naprotiv, nego samo protiv njegove izjave, kada je on prkosno rekao – pozvaću! Na šta pozivaš? JOANIKIJE, TI POZIVOM NA CETINJE, POZIVAŠ LJUDE NA KRVNINU. I zato sam rekao – SRAM TE BILO!”

„Vaša Svetosti”, apeluje Ilija M. Radulović, „ispravite Vašeg zabluđelog sina, i recite mu: Ustoliči se, uz blagoslov, uz svijetlost, uz ljubav Gospodnju, da bi služio onome što trebaš da služiš, vječnosti”.

***

Napominjemo, shodno Ustavu SPC, Sinod u Srbiji je najviša izvršna, upravna i nadzorna vlast i za Eparhiju (Mitropoliju) crnogorsko-primorsku. U djelokrugu Sinoda je i ustoličenje nekoga od eparhijskih arhijereja.

Datum i mjesto ustoličenja određuje Sinod u dogovoru s dotičnim episkopom – u ovome slučaju sa Joanikijem Mićovićem.

Drugim riječima: Mićovića iz Beograd o tome konsultuju, ali Mićović NE DONOSI izvršnu odluku o tome na kojem mjestu će se obaviti ustoličenje. O tome ODLUČUJE Sinod u Beogradu.

Sadašnjim Sinodom Patrijaršije Srbije predśedava Porfirije Perić, a članovi su: mitropolit dabrobosanski Hrizostom Jević, episkop sremski Vasilije Vadić, episkop šumadijski Jovan Mladenović, episkop zvorničko-tuzlanski Fotije Sladojević. Ni dvojica sinodskih članova-zamjenika nijesu držvljani Crne Gore: episkop bački Irinej Bulović i episkop kruševački David Perović.

„Antena M” je već predočila hronologiju sljedećih provjerljivih činjenica:

- Pod okupatorskim nasiljem Kraljevine Srbije, nekanonski je 1918-1920. ukinuta Sveta autokefalna Crkva Kraljevine Crne Gore, utemeljena 1485. u Cetinjskome manastiru, a njezine tri eparhije i konsistorije – Cetinjska, Nikšićka (Zahumsko-raška) i Pećka su ukinute 1931. godine.

- Avtokefalna Ujedinjena srpska pravoslavna crkva Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca je OSNOVANA 1920. godine, akt o tome propisao i potpisao u ime kralja Petra I Karađorđevića regent Aleksandar Karađorđević, tomos o autokefaliji je dobila 1922, a 1929. dobija sadašnji naziv SPC (za Vaseljensku Majku-Crkvu je – Crkva Srbije).

- Eparhija crnogorsko-primorska je OSNOVANA 1931. na temelju tada donijetoga Ustava SPC, koji je propisao i potpisao Aleksandar Karađorđević. Eparhija budimljansko-nikšićka je odlukom Sabora SPC osnovana 2001. godine.

- U Crnoj Gori posebna tradicija ustoličenja koju bi obavljao prvojerarh Crkve Srbije NE POSTOJI – o tome nema apsolutno nikakvih arhivskih tragova ni u srednjovjekovnoj istoriji, tj. dok su prostori savremene Crne Gore pod okupacijom Srbije (Nemanjića).

- Tek 12. jula 1961. godine, uopšte PRVI PUT u istoriji, intronizovan je neki arhijerej na Cetinju i-ili Crnoj Gori u prisustvu prvojerarha (arhiepiskopa ili patrijarha) iz Srbije. Danila Dajkovića je za mitropolita crnogorsko-primorskoga tada ustoličio patrijarh iz Srbije German Đorić. Kompletan ceremonijal je i organizovan i plaćen od strane ondašnjega komunističkoga rukovodstva NR Crne Gore.

- DRUGI i zasad POSLJEDNJI se takav ceremonijal Crkve Srbije desio 30. decembra 1990. na Cetinju,  kada je Amfilohije Radović ustoličen od strane patrijarha Pavla Stojčevića. Ta intronizacija je obavljena na vrhuncu uticaja Slobodana Miloševića na prilike u Crnoj Gori. Bio je to i početak raskola među pravoslavnim vjernicima, jer su, svega sedam dana kasnije, na Badnji dan, prvi put u crnogorskoj prijestonici nalagani „paralelni” badnjaci.

- Kada je 2002. postao episkop budimljansko-nikšićki, Joanikija Mićovića NIJE ustoličio (intronizovao) Pavle Stojčević, tadašnji patrijarh Srbije. Eparhiju (episkopiju) budimljansko-nikšićku osnovao je u maju 2001. Sabor Crkve Srbije, a godinu docnije je na zasijedanju u Beogradu postavio za prvoga episkopa na tu eparhiju Mićovića. Intronizaciju Mićovića za episkopa budimljansko-nikšićkoga u eparhiju sa katedrom u Đurđevim Stupovima obavio je 4. avgusta 2002. Amfilohije Radović.