Lovćenske straže: Peticija Vaseljenskoj patrijaršiji da izvrši reviziju Tomosa SPC

Iz Upravnog odbora “Lovćenskih straža 1990” saopštili su da planiraju da pokrenu akciju skupljanja potpisa sa ciljem pokretanja peticije koju bi uputili Svetom Sinodu Vaseljenske patrijaršije, kao i arhiepiskoupu carigradskom, novorimskom i vaseljenskom partijarhu Vartolomeju i koji bi trebalo da izvrši reviziju Tomosa koji je 1922. dodijeljen Srpskoj pravoslavnoj crkvi Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca.

 Potpise će prikupljati, kako su saopštili, od pravoslavnih Crnogorki i pravoslavnih Crnogoraca koji žive u Crnoj Gori i dijaspori, a inicijativa se odnosi na nastale okolnosti i promjenu činjeničnog stanja usljed kojeg bi Sveti Sinod Vaseljenske patrijaršije i/ili njegova svesvetost Arhiepiskop carigradski, novorimski i vaseljenski patrijarh Vartolomej I trebao da izvrši reviziju Tomosa koji je 1922. godine dodijeljen Srpskoj pravoslavnoj crkvi Kraljevstva SHS.

“Taj, na krajnje problematičan način dobijen Tomos, koji je Srpska pravoslavna crkva Kraljevstva SHS dobila 1922. godine još se definiše kao važeći. Vaseljenska patrijaršija je Tomosom iz 1922. Srpskoj pravoslavnoj crkvi priznala autokefalnost i status patrijaršije, kao i jurisdikciju na cjelokupnoj teritoriji tadašnjeg Kraljevstva SHS, uključujući Makedoniju i Crnu Goru. Tom prilikom se u Kanonskom pismu Vaseljenskog patrijarha Melentija IV i Svetoga Sinoda Vaseljenske patrijaršije od 24. februara 1922. godine (broj protokola 1036.) priznaje uzdizanje Srpske pravoslavne crkve Kraljevstva SHS na stepen Patrijaršije, đe se između ostalog navodi i sljedeće: “Posavjetovavši se o tom pitanju po dužnosti sa našim Svetim Sinodom pohvalismo želju crkve i države i priznali smo korist, koju pravoslavlje može imati od takvog uzdignuća, a način postupanja našli smo da je u saglasnosti više sa crkvenom ekonomijom (oportunošću), nego li sa preciznošću kanonskog reda”, navodi se u saopštenju.

Prema njihovim riječima, svi Tomosi o autokefaliji koji su dodeljeni autokefalnim crkvama (Rusije, Srbije, Rumunije, Bugarske, Gruzije, Atine, Varšave, Tirane, Prešova i Ukrajine ) dodijeljeni su jednostrano od Vaseljenske patrijaršije samo potpisom carigradskog patrijarha, a da tome nije prethodilo nikakvo dogovaranje ili saradnja na svepravoslavnom nivou.

“Što se tiče dodjele autokefalije u dogovoru sa ostalim pravoslavnim crkvama, to ne predstavlja predanje to jest obavezu u pravoslavlju. I nakon 21. maja 2006. godine kada je Crna Gora stekla nezavisnost, Mitropolija crnogorsko-primorska, koja je sastavni dio Pravoslavne patrijaršije beogradske, Pravoslavna crkva Srbije funkcionalno djeluje na teritoriji nezavisne i međunarodno priznate države Crne Gore. Sveti Sinod Vaseljenske patrijaršije i njegova svetost arhiepiskop carigradski, novorimski i vaseljenski patrijarh Vartolomej I bi shodno kanonskom ustrojstvu trebalo da uvaže promjenu činjeničnog stanja i da shodno sljedećim navodima izvrše reviziju Tomosa koji je 1922. godine dodijelila Srpskoj pravoslavnoj crkvi Kraljevstva SHS zbog toga što:

1. Jugoslavija više ne postoji;

2. Evidentan je raskol nastao u pravoslavnoj crkvi u Makedoniji;

3. Crnogorci su na Lučindan 31. oktobra 1993. godine na Crnogorskom saboru pod otvorenim nebom, u duhu crnogorske tradicije, obnovili autokefalnu crnogorsku Pravoslavnu crkvu i izabrali za svojega crkvenog poglavara gospodina Antonija Abramovića, tadašnjeg klirika Ruske pravoslavne crkve u Kanadi (Toronto);

4. Nakon 21.05.2006. godine na temelju rezultata referenduma prestala da postoji Državna zajednica Srbija i Crna Gora”, ističu u saopštenju.

Pravoslavne crkve, kako dodaju, nijesu nacionalne one su pomjesne i saborne.

“Jedan narod, jedna država, jedan crkveni poglavar. Potvrdu ovoj činjenici imamo i u čestitki njegove svesvetosti arhiepiskopa carigradskog, novorimskog i vaseljenskog patrijarha Vartolomeja I koju je uputio Porfiriju pri čemu ga je nazvao Patrijarhom Srbije, a Srpsku pravoslavnu crkvu – Crkvom Srbije. Po pravoslavnom kanonu, sve pravoslavne eparhije van teritorije matične države spadaju u duhovno i administrativno nadleštvo Vaseljenske patrijaršije i Vaseljenskog patrijarha”, navodi se u saopštenju Lovćenskih straža.

Od svih pravoslavnih crkava, samo Pravoslavna patrijaršija beogradska, Pravoslavna crkva u Srbiji, Pravoslavna patrijaršija moskovska i Pravoslavna crkva u Rusiji imaju eparhije van svojih državnih teritorija pod njihovom jurisdikcijom, što je, kako kažu, u suprotnosti sa crkvenim pravom i pravoslavnim kanonima.

“Ovoj samovolji Pravoslavne patrijaršije beogradske, Pravoslavne crkve Srbije i Pravoslavne patrijaršije moskovske, Pravoslavne crkve u Rusiji koja se sprovodi sa pozicija moći, a ogleda se u nepoštovanju pravoslavnih kanona, svjedočili su žestok otpor i oštre riječi upućene od strane Vaseljenske patrijaršije na posljednjem Vaseljenskom saboru . Shodno prethodno navedenom, a imajući u vidu crkveno pravo i pravoslavne kanone nakon 21.05.2006. godine, duhovno i administrativno nadleštvo nad Mitropolijom crnogorsko – primorskom Pravoslavne crkve Srbije, po mišljenju Patriotskog pokreta otpora – „Lovćenske straže 1990″ treba da ima Vaseljenska patrijaršija”, piše u saopštenju.

Patriotski pokret otpora – „Lovćenske straže 1990″, takođe, smatra da potpisivanje Temeljnog ugovora Vlada Crne Gore kada je u pitanju Pravoslavna patrijaršija beogradska, Pravoslavna crkva u Srbiji, to jest Mitropolija crnogorsko – primorska Pravoslavne crkve u Srbiji treba da obavi sa vaseljenskom patrijaršijom, to jest sa njegovom svesvetosti arhiepiskopom carigradskim, novorimskim i vaseljenskim patrijarhom Vartolomejom I.

“Ovaj stav je logičan ukoliko se uzme u obzir nesporna činjenica da po pravoslavnom kanonu, sve pravoslavne eparhije van teritorije matične države spadaju u duhovno i administrativno nadleštvo Vaseljenske patrijaršije i vaseljenskog patrijarha. Imajući u vidu prethodno navedenu problematiku oličenu u samovolji Pravoslavne patrijaršije beogradske, Pravoslavne crkve u Srbiji, koja nije pomjesna crkva u Crnoj Gori, kao i činjenicu da ona većim dijelom djeluje u suprotnosti od crkvenog prava i pravoslavnih kanona, prije potpisivanja Temeljnog ugovora smatramo potrebnim da predsjednik države gospodin Milo Đukanović formira ekspertsku grupu koja bi obavila konsultacije sa Svetim Sinodom vaseljenske patrijaršije i njegovom svesvetosti arhiepiskopom carigradskim, novorimskim i vaseljenskim patrijarhom Vartolomejom I oko nadležnosti za potpisivanje Temeljnog ugovora”, zaključuju u saopštenju.