Crkva Srbije netačno saopštila javnosti sadržaj pisma Sinoda Makedonske crkve?

Priredio: V.J.

Crkva Srbije (SPC) možda je danas javnosti NETAČNO prenijela sadržaj akta koji joj je, ovih dana, uputio Sinod Makedonske pravoslavne crkve – Ohridske arhiepiskopije (MPC-OA) a prema kojem, navodno, Makedonci prihvataju: autonomiju definisanu 1959. u sastavu SPC; zatim, pristaju da im SPC rješava pitanje konačnoga statusa i da za eventualnu dodjelu makedonske autokefalije treba da se dođe kroz presedan — prethodnim svepravoslavnim saglasjem, što je teza Moskovske patrijaršije.

„Moje informacije govore da Sinod MPC pismo SPC s takvim sadržajem NIJE POSLAO”, saopštio je Marjan Nikolovski, vjerski analitičar iz Skoplja.

„Istina, postoji pismo Sinoda MPC-OA od prije nekoliko dana, nakon što je Vaseljenska patrijaršija u procesu apelacije priznala makedonsku jerarhiju kao legitimnu Ohridsku arhiepiskopiju i objavila da stupa s njom u kanonsko i liturgijsko jedinstvo”.

„U tom pismu”, precizira Niklovski, „Sinod MPC-OA obavještava SPC o odluci Vaseljenske patrijaršije od 9. maja, te da je preostalo da se riješi administrativni status naše Crkve kao autokefalne i da je MPC-OA saglasna sa preporukom Vaseljenske patrijaršije da se, u tom dijelu, sa SPC nastave razgovori o konačnom rješenju”.

„A to je POTPUNO DRUGAČIJE od onoga što piše u saopštenju Sabora SPC”, ocjenjuje Nikolovski i dodaje da bi „Sinod MPC-OA trebalo odmah da reaguje i svoje pismo objelodani”.

Na drugoj strani, arhijerejski sabor Crkve Srbije je, pod drukčijim objašnjenjem, saopštio danas i da se PRAKTIČNO SAGLASIO sa meritornom odlukom Sinoda Vaseljenske patrijaršije od 9. maja u kanonskome postupku apelacije koji je trajao četiri godine: da makedonska jerarhija nije raskolnička, kako su je Srbi još 1967. proglasili.

Dr Cane Mojanovski, nekadašnji rukovodilac Komisije za odnose s vjerskim zajednicama u Makedoniji, ovako ocjenjuje za skopsku TV „Kanal 5”:

„SPC je praktično druga crkva, koja, nakon odluke Vaseljenske patrijaršije 9. maja, prihvata MPC-OA kao jerarhiju koja može nesmetano da komunicira sa pravoslavnim svijetom”.

„Međutim, kada pročitate saopštenje za javnost SPC u nastavku, otvara se više dilema i pitanja”, kazao je Mojanovski. „Da li je pitanje zaista otvoreno i riješeno, ili je pitanje otvoreno da bi ostalo otvoreno? Mi iz političkih procesa imamo iskustva da neka privremena rješenja predugo traju. Mi, kao javnost u Makedoniji, očekujemo da će SPC, pored prihvatanja kanonskoga jedinstva s MPC, otvoriti proceduru ili će predložiti Vaseljenskoj patrijaršiji izdavanje tomosa o autokefaliji”.

Oglasila se i Ruska pravoslavna crkva. „Pozdravljamo odluku SPC da obnovi kanonsko opštenje sa MPC-OA”, rekao je zamjenik načelnika Odjeljenja za vanjske poslove Moskovske patrijaršije protojerej Nikolaj Balašov, ističući da je to „pola vijeka star crkveni raskol“.

Kako smo objavili, „Nova Makedonija” prenijela je da MPC-OA nije dobila poziv i ne planira da održi zajedničku svetu arhijerejsku liturgiju sa arhijerejima Crkve Srbije, kako su spekulisali srpski mediji, a ranije najavljivao srpski episkop i član Sinoda u Beogradu Fotije Sladojević.

„U MPC-OA ističu da se u prethodnome periodu razgovaralo o takvoj mogućnosti, ali da su se sada, nakon odluke vaseljenskoga patrijarha Vartolomeja 9. maja da prizna MPC-OA (pod nazivom Ohridska arhiepiskopija) za kanonsku Crkvu, stvari promijenile i nije planirano održavanje zajedničkoga bogosluženja sa srpskim crkvenim velikodostojnicima”.

Nezvanično, na praznik Neđelje Pedesetnice ili Svete Trojice (Silaska Svetoga Duha na apostole), koji ove godine pada 12. juna — a praznik Svete Trojice se smatra „rođendanom” Hristove crkve — poglavar MPC-OA, arhiepiskop ohridsko-makedonski Stefan Veljanovski, održaće PRVO ZAJEDNIČKO BOGOSLUŽENJe sa vaseljenskim patrijarhom VARTOLOMEJEM u Carigradu.

Na taj način i simbolično će se skinuti neopravdana stigma sa Makedonaca, koju su im Srbi, prije više od pet decenija, nametnuli pred cjelokupnom Istočno-pravoslavnom Crkvom.

Srpski su mediji prethodnih dana spekulisali da se planira, na kraju ovogodišnjega sabora Crkve Srbije, da njihovi i velikodostojnici MPC-OA odsluže svetu arhijerejsku liturgiju „u znak pomirenja i obnove jedinstva“.