Epifanij bogoslužio kod moštiju Svetoga Nikole

Priredio: V.J.

Njegovo blaženstvo mitropolit kijevski i cijele Ukrajine Epifanij danas je u gradu Bariju (Italija) načalstvovao arhijerejskom liturgijom u bazilici Svetoga Nikole - Mirlikijskoga Čudotvorca, u kojoj se nalaze njegove mošti.

Bazilika u Bariju je svetilište u ingerenciji Rimokatoličke crkve.

Mošti Svetoga Nikole (Άγιος Νικόλαος), etničkog Grka s područja Male Azije, koji se upokojio oko 345. godine, od 1087. nalaze se u Bariju — a tamošnja bazilika njemu u čast je građevinski dovršena do 1105. godine.

Epifanij je prije tri dana imao susret u Vatikanu s papom Franjom, poglavarom Rimokatoličke crkve. Objavljeno je, između ostaloga, da je ukrajinskome arhipastiru „uz ljubaznu dozvolu Rimokatoličke crkve” odobreno da služi Božanstvenu Liturgiju kraj moštiju velikog svetitelja, „kojeg veoma poštuju hrišćani Istoka i Zapada”. 

Epifanija su danas na ulazu u crkvu dočekali i pozdravili gradonačelnik Barija Vito Lećeze i nastojatelj bazilike otac Đovani Distante.

Poglavaru autokefalne Pravoslavne crkve Ukrajine sasluživali su u liturgiji mitropolit bilocerkovski Evstratij Zorja, episkop Jefrem Vasilkovski i ukrajinsko sveštenstvo.

U donjem hramu (kripti), kod moštiju Svetoga Nikole, služen je zatim moleban — za Ukrajinu, pobjedu istine i uspostavljanje pravednoga mira.

Potom je mitropolit Epifanij održao konferenciju za štampu, na kojoj je odgovarao na pitanja italijanskih novinara.

Odlukom Rimokatoličke crkve, od 1969. pravoslavni hrišćani imaju pravo da služe u kripti bazilike Svetoga Nikole u Bariju. Jednom neđeljno (četvrtkom) u glavnom zdanju hrama održava se bogosluženje „po vizantijsko-ruskome obredu”. Za vrijeme službe četvrtkom otvorena je gvozdena rešetka, nakon čega svako može da se pokloni moštima kroz poseban prozor u mermernome prijestolu.

Presedanom, da se danas (poneđeljak) odobri Epifaniju s ukrajinskom pravoslavnom jerarhijom sveštenosluženje u svetonikoljskoj crkvi u Bariju, Rimokatolička crkva je vjerovatno nastojala da se, koliko je u njezinoj moći, ne miješa u odnose Vaseljenske patrijaršije i Pravoslavne crkve Ukrajne s jedne i Moskovske patrijaršije s druge strane.

 Jer, na drugoj strani, neodobravanjem Ukrajincima da bogosluže u bazilici u Bariju moglo se dosad tumačiti i kao tiha podrška pape Franja stavovima Moskovske patrijaršije.

Upravo ovih dana prije šest godina u Kijevu je — u prisustvu egzaraha Vaseljenskoga Patrijarha — održan objedinjavajući sabor ukrajnskoga pravoslavlja, na kojem je ustrojena Pravoslavna crkva Ukrajine i izabran Epifanij za poglavara. Potom, 6. januara 2019, na Bogojavljanje po novojulijanskome kalendaru, patrijarh Vartolomej je Epifaniju na liturgijskoj svečanosti u Carigradu uručio tomos o autokefaliji.

Patrijaršija Rusije je povodom ukrajinske autokefalije sektaški prekinula liturgijsko i kanonsko opštenje s Vaseljenskom Majkom-Crkvom. Patrijaršija Srbije (SPC), saveznica Moskve u gaženju sveštenih kanona, takođe ne priznaje Pravoslavnu crkvu Ukrajine, iako nije prekinula opštenje s Vaseljenskom patrijaršijom.