Makedonci bili kod Vartolomeja – CARIGRAD OPOZIVA TOMOS SRPSKOJ CRKVI IZ 1922. GODINE?

Piše: Vladimir Jovanović

Premijer Śeverne Makedonije Oliver Spasovski u pratnji predśednika SDSM-a (Socijaldemokratskoga saveza Makedonije) Zorana Zaeva i direktora Odbora za odnose sa vjerskim zajednicama Darijana Sotirovskoga danas se sastao sa vaseljenskim patrijarhom Vartolomejom u śedištu Vaseljenske patrijaršije u Istanbulu – javila je vladina press-služba u Skoplju, a potvrdili mediji Vaseljenske patrijaršije.

Kako se navodi, „sastanak u śedištu Carigradske patrijaršije održan je u ugodnoj atmosferi i u srdačnome razgovoru”

„Izražena je nada da će patrijarh Vartolomej tokom ove godine, u duhu tolerancije i razumijevanja, nastaviti dijalog koji ima za cilj da se nađu rješenja za sva pitanja sa kojima se suočavaju vjerujući”.

U Skoplju je saopšteno da je „sastanak rezultat poziva Vaseljenskoga Patrijarha Zoranu Zaevu dok je bio premijer”.

Aktuelni premijer Oliver Spasovski pozvao je patrijarha Vartolomeja da pośeti Makedoniju.

Spasovski je čestitao Vartolomeju praznik Rođenja Hristovoga - Božić „sa željama da ga posluži zdravlje i snaga, te da sa smirenjem nastavi da ujedinjuje sve sestrinske crkve”.  

Makedonska pravoslavna crkva – Ohridska arhiepiskopija (MPC-OA), uz podršku Vlade u Skoplju, poslala je ranije zahtijev za priznavanje njezine autokefalije.

„Vaseljenska patrijaršija zvanično je danas potvrdila da se nije odrekla namjere da riješi pitanje autokefalije MPC-OA uprkos protivljenju Srpske i Ruske pravoslavne crkve”, prenosi makedonski portal „Религија”.

„Patrijaršija na Fanaru je u svojoj izjavi najavila današnji sastanak makedonske državne delegacije sa patrijarhom Vartolomejem, ističući da je glavna tema razgovora pitanje MPC-OA”.

Veoma važna je i sljedeća tvrdnja:

„Vaseljenski Patrijarh najavio je da će pozvati predstavnike Srpske i Makedonske crkve u Istanbul na dalje konsultacije o rješavanju crkvenoga spora”.

Amfilohije: Nije isključeno da Vaseljenska patrijaršija objavi rat Srpskoj crkvi

O značaju današnjega sastanka govori i činjenica da su mu prisustvovali i najbliži Vartolomejevi saradnici: mitropoliti Emanuil galski, Maksim slivirijski, Amfilohije adrijanopoljski.

„Нова Македонија”: Vaseljenska patrijaršija inicirala preispitivanje statusa tomosa Srpske crkve iz 1922. godine

Vaseljenska patrijaršija, prihvatajući da razmatra pitanje MPC-OA, započinje opovrgavanje ili reviziju svoga tomosa za SPC iz 1922. godine. Upravo na temelju tog tomosa, SPC polaže pravo i na Crnu Goru kao svoju kanonsku teritoriju. Crna Gora je do tada imala svoju autokefalnu Crkvu, utemeljenu 1485, koja je nekanonski uništena u uslovima srpske vojne okupacije. 

Carigradska patrijaršija opoziva svoj tomos Srpskoj crkvi iz 1922. godine?

U međuvremenu, oglasila se i Vaseljenska patrijaršija.

U saopštenju se jasno stavlja do znanja da je „žalbeni postupak [ekliton / ἐκκλήτου] za sveštenstvo MPC-OA prihvaćen i da je postupak u toku”.

Identičan postupak je do jeseni 2018. sproveden i za sveštenstvo bivše Kijevske patrijaršije, koje se žalilo Carigradu kao drugostepenoj instanci, da ih je Moskovska patrijaršija neosnovano anatemisala i oglasila za „raskolnike”. Kijevska patrijaršija je održavala i liturgijsko jedinstvo sa Crnogorskom pravoslavnom crkvom.

Sveštenstvo Kijevske patrijaršije, po drevnoj kanonskoj proceduri eklitona, od strane Vaseljenske patrijaršije je rehabilitovano i ruske „anateme” su odbačene kao kvazicrkvene prije nego je Carigrad uručio 6. januara 2019. tomos o autokefaliji Crkvi u Ukrajini, čija je okosnica upravo Kijevska patrijaršija.

„Tokom razgovora”, saopštava danas Vaseljenska patrijaršija o razgovoru sa makedonskom državnom delegacijom, „izložene su prethodne faze pitanja, uključujući želju tamošnje Crkve [MPC-OA] da se vrati u kanoničnost, pod imenom Ohridska arhiepiskopija, u skladu sa apelacijom koja je podnijeta”.

Navodi se i da su Makadonci danas od Vaseljenskoga Patrijarha „dobili blagoslov za sveukupno pomjesno sveštenstvo i tamošnji narod”.