Piše: Predrag Zečević, ekonomski analitičar
Blokiranje investicija u Glavnom gradu Crne Gore, prema informacijama portala BiznisCG, uzburkalo je domaću poslovnu zajednicu i otvorilo važno pitanje podrške domaćim investitorima.
U konkretnom slučaju, radi se o projektima vrijednim više desetina miliona eura, koji su naišli na prepreke uprkos tome što su svi potrebni papiri i dozvole uredno prikupljeni.
Vrh Glavnog grada, navodno, ne daje zeleno svijetlo za početak radova, što direktno koči ne samo te projekte, već i širi ekonomski razvoj grada i zemlje.
Investicije kao motor ekonomskog rasta
Crnogorska ekonomija tradicionalno zavisi od investicija, kako domaćih tako i stranih. U periodima kada investicioni ciklus teče neometano, zabilježen je ubrzan rast BDP-a, poboljšanje tržišta rada, te generalni ekonomski napredak. S druge strane, svako usporavanje investicija ima domino efekat koji pogađa gotovo sve sektore ekonomije.
Kada Glavni grad blokira investicije, to nije samo pitanje jedne ili nekoliko kompanija – to je signal da je ukupno poslovno okruženje postalo nepouzdano. Investicioni ciklus je neophodan za održavanje dinamike ekonomije, naročito u zemlji poput Crne Gore, koja nema razvijene industrijske grane i u velikoj mjeri zavisi od priliva kapitala.
Gubitak razvoja i zapošljavanja
Svaka investicija koja je zaustavljena direktno utiče na zapošljavanje i stvaranje novih radnih mjesta. Investicioni projekti uključuju građevinske radove, usluge, infrastrukturu, a kasnije i stalno zapošljavanje kada se projekti realizuju. Domaći investitori ne samo da stvaraju posao za lokalno stanovništvo, već i povećavaju potrošnju, porezne prihode i ukupni životni standard.
Blokiranje investicija u Podgorici, najvećem ekonomskom centru Crne Gore, predstavlja ozbiljan udarac na tržište rada. U situaciji kada se projekti zaustave, radnici ostaju bez posla, dok se prilike za nova zapošljavanja smanjuju. Osim toga, to vodi do smanjenja prihoda od poreza i doprinosa, što dodatno opterećuje već krhke državne finansije.
Zavisnost crnogorske ekonomije o investicijama
Crnogorska ekonomija ima dugotrajnu zavisnost o investicijama, posebno stranim, no u novije vrijeme domaći investitori počinju igrati sve značajniju ulogu. Turizam, nekretnine i energetika su oblasti koje su najviše osjetljive na investicione cikluse. No, kako dolazi do smanjenja stranih investicija uslijed globalne ekonomske nesigurnosti i sve prisutnijih geopolitičkih faktora, domaći investitori ostaju ključni za očuvanje investicione dinamike.
Zaustavljanje domaćih investicija, uz dodatno smanjenje stranih ulaganja, može ozbiljno ugroziti dugoročni razvoj Crne Gore. U zemlji koja je već u velikoj mjeri zavisna od spoljnog kapitala, neiskorištavanje domaćih potencijala stvara začarani krug stagnacije. Svjetski trendovi pokazuju da mala tržišta poput crnogorskog ne mogu opstati bez stalnog priliva investicija.
Podrška domaćim investitorima kao strateški cilj
Podrška domaćim investitorima treba biti jedan od prioriteta Vlade i lokalnih vlasti, posebno u svjetlu globalnih promjena u investicionim tokovima. Države koje su razvile strategije podrške domaćem preduzetništvu i investicijama lakše se nose s globalnim krizama i ostvaruju održiviji ekonomski rast.
U Crnoj Gori, iako postoji deklarativna podrška investicijama, često dolazi do situacija gdje su administrativne prepreke, sporost birokratije i politički interesi uzrok zastoja u projektima. Takva praksa stvara negativan signal ne samo domaćim, već i stranim investitorima, koji prate lokalne uslove poslovanja.
Podgorica, kao glavni grad i ekonomski centar, ima ključnu ulogu u kreiranju poslovne klime u zemlji. Svako odugovlačenje sa odobrenjem projekata domaćih investitora odražava se na kredibilitet grada i države kao destinacije pogodnom za ulaganja.
Posljedice za budućnost Crne Gore
Ako se nastavi trend zaustavljanja domaćih investicija, Crna Gora rizikuje da ostane na margini regionalnih investicionih tokova. Bez značajnijih projekata i ulaganja, ekonomski razvoj će se usporiti, što će direktno pogoditi standard građana. Povećanje nezaposlenosti, pad prihoda i smanjenje investicionih prilika mogli bi stvoriti dugoročnu stagnaciju koja bi imala ozbiljne društvene posljedice.
Konačno, za uspješan ekonomski razvoj, Crna Gora mora prepoznati važnost domaćih investitora i ukloniti prepreke koje stoje na putu realizacije njihovih projekata. Svaka blokirana investicija je izgubljena prilika za napredak, a u zemlji koja zavisi od stalnih priliva kapitala, takve prilike ne smiju biti propuštene.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR