Deklaracija o odbrani građanske i multikulturne Crne Gore

Gotovo dvovjekovna nastojanja velikosrpske političke elite da usisaju Crnu Goru u svoj državni i kulturni prostor ušla su u terminalnu fazu, poručuju Crnogorski PEN centar, Fakultet za crnogorski jezik i književnost i Crnogorsko društvo nezavisnih književnika.

Nesposobnost i nespremnost crnogorskoga političkog establišmenta da se suoči s tom opasnošću te dvostruko propuštena šansa u XX i XXI vijeku tokom prilično dugih perioda – jednom od 1945. do kraja 80-ih godina i drugi put od kraja 90-ih do 2020. godine – da se Crna Gora institucionalno uredi kao stabilno građansko i demokratsko društvo dovela je državu do ruba opstanka, a Crnogorke i Crnogorce u položaj faktički najugroženije evropske nacije, navodi se u Deklaraciji o odbrani građanske i multikulturne Crne Gore. 

"Pred naletom litijaškoga pokreta, kao parapolitičkoga i kvazicrkvenoga pokreta koji je koordiniran i finansiran izvan Crne Gore i u kome su masovno učestvovali građani i građanke iz suśedstva– Srbije i manjega BiH entiteta Republike Srpske – promijenjena je ne samo dugogodišnja vlast nego i državna ideologija i dovedeno u pitanje ustavno uređenje države. Vlast koja je obnovila državu na referendumu sprovedenom pod neviđeno strogim uslovima zamijenjena je političkim subjektima koji su dominantno djelovali protiv njezine obnove u predreferendumsko doba i nakon toga protiv njezina opstanka.

Uslijedila je relativizacija i revizija crnogorske slobodarske prošlosti i antifašističke borbe – one  je nakon Drugoga svjetskog rata rezultirala obnovom državnoga subjektiviteta brutalno ukinutog 1918. godine. Brutalna śeča kadrova koja je nastupila nakon 2020. godine, partijsko-politička namještenja, progon i zastrašivanje oponenata te smjena nacionalnih Crnogorki i Crnogoraca sa svih rukovodećih pozicija u zemlji ipak nije obezbijedila željene simpatije prema velikosrpskoj ideji u Crnoj Gori. Bivši DF, čije su čelnike međunarodne bezbjednosne mreže razotkrile u pokušaju državnoga udara, danas kontroliše ne samo zakonodavnu i izvršnu vlast već i pravosudni sistem, o čemu svjedoči činjenica da sve većem broju onih koji su učestvovali u razotkrivanju diverzantskoga rada te političke skupine novi režim određuje sudbinu političkih zatvorenika. Frapantan je slučaj bivšega glavnog specijalnog tužioca Milivoja Katnića, kojemu je oduzeto pravo na pravedno suđenje i koji se već mjesecima pod fabrikovanim optužbama nalazi u pritvoru. Imajući u vidu jasne okolnosti klasičnoga političkoga progona, zahtijevamo hitno puštanje iz istražnog zatvora političkog zatvorenika Milivoja Katnića jer je njegovo zdravstveno stanje dramatično ugroženo", naveli su. 

Aktom Vlade Dritana Abazovića, kako poručuju, kompletna materijalna i nematerijalna crnogorska pravoslavna sakralna baština predata je u vlasništvo Beograda, a Srpska crkva u Crnoj Gori stavljena iznad crnogorskih zakona.

"Brutalnom policijskom akcijom kojom je – suprotno zakonu – koordinirano iz Beograda nasilno je ustoličen Vučićev pion u tron crnogorskih vladara iz dinastije Petrovića-Njegoša, a građanski protest ugušen uz prekomjernu upotrebu sile. Sve to ipak nije dovelo do ideološkoga preokreta građanki i građana kao birača koji bi obezbijedili apsolutnu vlast političkih marioneta Aleksandra Vučića. Stoga se sofisticiranom akcijom populističkih partija prešlo na primjenu novih metoda. Kritiziranjem evidentnih nedostataka bivše suverenističke vlasti populisti na vlasti, pod apsolutnom kontrolom Aleksandra Vučića posredstvom Andrije Mandića, fašizaciju društva ukrivaju iza neodrživoga rasta plata i penzija, što će u konačnici dovesti do kraha ekonomskoga sistema. Kao posljednji udarac na Crnu Goru kojim će se postići željena podrška fašističkoj ideologiji Aleksandra Vučića priprema se usvajanje zakona o dvojnom državljanstvu, čime bi se za vrlo kratak period omogućilo desetinama hiljada Vučićevih aktivistkinja i aktivista iz Srbije i regiona da dolaskom na izbore u Crnoj Gori promijene društveno uređenje, Ustav te trajno zapriječe ulazak Crne Gore u EU i formalno je načine pokrajinom Srpskoga sveta. Ne samo što bi Crnogorci i Crnogorke u takvoj državi imali status obespravljene nacionalne manjine no bi i svi građani i građanke koji se ne uklapaju u velikosrpski državni milje bili građani/građanke drugoga reda. Stoga je pokušaj usvajanja toga zakona crveni alarm za sve u Crnoj Gori koji njenu sudbinu vrijednosno vežu za EU, a ne za Vučićev rezervat", dodaje se u Deklaraciji. 

Dužnost je, poručuju, svih političkih i društvenih faktora i pojedinaca koji žele demokratsko, građansko i pravedno društvo da se svim silama tome pokušaju oduprijeti jer bi naknadna pamet bila uzaludna.

"Pozivamo stoga sve političke partije, civilni sektor i pojedince kojima je stalo do očuvanja građanskoga, sekularnoga i multikulturnoga karaktera Crne Gore da osvijeste težinu društvenoga trenutka u kome se nalazi Crna Gora i pruže adekvatan i jasno profilisan građanski otpor okupaciji najavljenoj kroz usvajanje zakona o dvojnom državljanstvu.

Pozivamo predstavnike međunarodnih organizacija za ljudska prava da reaguju na urušavanje demokratije u našoj zemlji: zloupotrebu policije i pravosuđa u političke svrhe, medijsku satanizaciju opozicije i progon opozicionih novinara i intelektualaca te kulturnu i egzistencijalnu diskriminaciju nacionalnih Crnogoraca.

Apelujemo na diplomatske predstavnike zapadnih zemalja u Crnoj Gori, naše jedine saveznike i partnere na koje računamo, da ozbiljno shvate potencijalne društvene nestabilnosti koje prijete Crnoj Gori od strane osovine Spajić – Mandić. Iza paravana njihove retorike o miru i evropskim integracijama krije se opasna namjera dugoročne instalacije uticaja stranih, nedemokratskih režima koji uporno izbjegavaju usklađivanje svoje politike s EU."