"Ignorisati političare u mantijama": O izjavi mitropolita Joanikija da bi srpski trebalo da bude službeni jezik u Crnoj Gori

Mitropolit crnogorsko-primorski SPC Joanikije izjavio je da je srpski jezik u temeljima Crne Gore i da bi trebalo da bude službeni u toj zemlji. Komentare na ovu izjavu objavio je srpski dnevnik Danas. 
 
Zlatko Vujović, profesor Fakulteta političkih nauka u Podgorici i predsjednik Upravnog odbora Centra za monitoring i istraživanje (CEMI), vjeruje da izjava mitropolita Joanikija predstavlja jedan od poteza koji su „dio strategije zvaničnog Beograda da se destabilizuje politička situacija u Crnoj Gori i uspore pregovori sa Evropskom unijom“.

Kako ukazuje, sve u cilju da se neostvari namjera zvaničnog Brisela i zvanične Podgorice da Crna Gora postane članica EU 2028. godine.

Vujović napominje da je Ustav Crne Gore veoma restriktivan kada je u pitanju ova inicijativa, te je za promjenu odredbe statusa srpskog jezika u službenoj upotrebi koju ima sada u odredbi o statusu službenog jezika kakav ima crnogorski potrebna je dvotrećinska većina poslanika.

 Dodaje da je neophodan i državni referendum o tom pitanju, na kom bi tri petine upisanih birača glasalo „za“.

„To je politički nemoguće, ali je moguće ukoliko bi se pokušalo dopisati novi član. Blokirani Ustavni sud ne bi bio u mogućnosti da proglasi da je reč o neustavnom aktu. To znači politički haos u Crnoj Gori i to je istinska namjera mitropolita Joanikija po nalogu zvaničnog Beograda“, zaključuje Vujović.

Branislav Radulović, predsjednik Udruženja pravnika Crne Gore, smatra da „u trenutku kada je čitav jedan grad u koroti zbog stavičnog masakra i kada je tim ljudima potrebna poruka utjehe i nade prvorangirani sveštenik SPC u Crnoj Gori se bavi lingvističkim pitanjem koje nesumljivo, u njegovoj interpretaciji ima i duboko dnevno političku konotaciju“.

„Šta odgovoriti na izjave sveštenika koji se ne pojavi na komemoraciji 13 ubijenih nevinih građana u gradu (Cetinju) u kom „stoluje“ i koji u danima duboke tuge „otvara“ identitetska pitanja na kojima desničarski pol crnogorske političke scene gradi svoju stranačku strategiju“, naglašava Radulović.

 Kako dodaje, na taj način se ne pokazuje samo da „prvaci“ Srpske pravoslavne crkve ne uvažavaju ustavno ustrojstvo sekularne države, već se mnogo više pokazuje da zanemaruju duše onih za koje su po Božijoj milosti „nadležni“.

Radulović ističe da „davno iznijeti“ stav da je SPC „parapolitička“ organizacija sve više dobija na utemeljenju.

„Nažalost time se samo nastavlja usud ove generacije i u Srbiji i u Crnoj Gori da živi vrijeme „sveštenika političara“ i političara bez svijesti (i savjesti) o javnom interesu“, ističe Radulović.

Stoga, dodaje on, u ovim danima tuge i danima kada srpski i crnogorski studenti brane elementarni osjećaj normalnosti jedina ispravna reakcija na „političare u mantijama“ je – ignorisanje.

 Nikoleta Đukanović, docentkinja na Univerzitetu Donja Gorica u Podgorici, ističe da je inicijativa mitropolita Joanikija već mogla u više navrata da se čuje od predsjednika Skupštine Crne Gore Andrije Mandića i njegovih kolega iz bivšeg Demokratskog fronta.

„To je, sigurna sam, uz usvajanje izmjena Zakona o državljanstvu i inicijative u vezi Zakona o stranim agentima, nešto što je bio ključni partijski zadatak po dobijanju pozicija u Vladi, kontrolisanju parlamentarne većine, a shodno diktatu beogradskih vlasti“, ukazuje Đukanović.

Dokaz tome je, dodaje ona, činjenje i konstantno miješanje Srpske pravoslavne crkve u politiku u Crnoj Gori, koja upravo diktira ključne korake parlamentarne većine i u određenim trenucima i same Vlade.

Prema rezultatima popisa, u Crnoj Gori crnogorskim jezikom govori 34,52 odsto stanovništva, srpskim 43,18 odsto, bosanskim 6,97 odsto, albanskim 5,25 odsto, ruskim 2,4 odsto, srpskohrvatskim 2,08 odsto, a 1,7 odsto nije želelo da se izjasni. Ćirilica i latinica su ravnopravna pisma.