"Đe se srce u čovjeka kali, komitski će živjet' ideali"

Na današnji dan, prije 138 godina, u selu Lipa u Cucama, rođen je Krsto Popović, brigadir crnogorske vojske i vođa Božićnog ustanka.

Krstov otac Todor bio je oficir crnogorske vojske, a majka mu je bila Ćetna Krivokapić.

Krsto je na Cetinju završio Oficirsku školu – Vojnu akademiju, nakon čega su ga nadležni organi vlasti Knjaževine Crne Gore proizveli u čin potporučnika crnogorske vojske.

Nedugo zatim, Krsto je postavljen za šefa policije na Cetinju, a bio je i nastavnik Podoficirske škole.

U znak priznanja za vojničke i građanske zasluge odlikovan je „Danilovim krstom petog reda“.

Bio je učesnik balkanskih ratova (1912-1913) kao crnogorski oficir.

Prema riječima istoričara Novaka Adžića, istakao se u borbama za zauzimanje Skadra u Prvom balkanskom ratu, kao i u bici na Bregalnici u Drugom balkanskom ratu.

Zbog toga biva proizveden u čin kapetana crnogorske vojske.

Popović je bio i jedan od junaka Mojkovačke bitke (1916) u kojoj je bio komandant Izviđačkog odreda.

„Bajunete na puške, crnogorski sokolovi, brani se Crna Gora“, komandovao je Popović.

Teške godine za crnogorski narod koji su uslijedile poslije Mojkovca, Krsto Popović proveo je u logoru Boldogason, đe je bio zarobljen od 1916. do 1918.

Nakon toga, vraća se u Crnu Goru koju su, nakon Prvog svjetskog rata i Podgoričke skupštine, čekali siromaštvo i građanski rat.

Krsto Popović bio je žestoki protivnik srpske okupacije i nasilne aneksije.

Bio je vojni vođa Božićnog ustanka i lider Petrovdanskog ustanka.

Brojna pisma i izvještaji svjedoče o tome da je Popović bio najuticajnija ličnost u crnogorskoj vojsci te da je bio vrhovni komandant svih crnogorskih komita.

Crnogorska Vlade u egzilu unaprijedila ga je u čin brigadira (generala) crnogorske vojske.

Nakon sloma Božićnog ustanka i godina neravnopravne borbe, Popović je početkom 1922. godine emigrirao u Argentinu, u kojoj je boravio do 1929. godine, nakon čega ide u Francusku, pa u Belgiju.

Nakon dobijene amnestije 1931. godine, vraća se u Kraljevinu SHS.

U godinama koje slijede, Popović je živio u Cucama i u Nikšiću i pripadao je opozicionoj i antirežimskoj Crnogorskoj stranci.

Od početka 1942. do druge polovine 1944,  predstavnik je umjerenog krila crnogorskih suverenista. Bio je na čelu Crnogorske nacionalne komande i komandant Lovćenske brigade.

Nakon završetka Drugog svjetskog rata, Popović odbija da se preda komunističkim vlastima zbog čega je i ubijen u noći između 13. i 14. marta 1947.

(Podaci korišćeni iz teksta Novaka Adžića „Komandir Krsto Zrnov Popović (1881 – 1947) – prilog za portret)