PJEŠČANI SAT: Ostroška skupština: Smrt fašizmu – sloboda narodu; pravo glasa ženama

08.02.1942.

Skupština crnogorskih i bokeljskih rodoljuba, održana u konaku Manastira Ostrog 8. i 9. februara 1942. godine, označava se kao jedan od prelomnih dogođaja u prvoj etapi narodnooslobodilačke borbe u Crnoj Gori. Odluka 65 delegata Ostroške skupštine o formiranju Narodnooslobodilačkog odbora Crne Gore i Boke od 22 člana bila je odlučujući korak u procesu formiranja vlasti tokom Drugog svjetskog rata, koji će se nastaviti osnivanjem Zemaljskog antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja 1943. i Crnogorske antifšističke skupštine narodnog oslobođenja 1944. godine.

Pod Ostrogom je odlučeno  i da se u svim mjestima, u kojima to do tada nije učinjeno, izaberu narodnooslobodilački odbori, kao prva narodna vlast, sa zadatkom da mobiliše sve rodoljubive snage za borbu protiv petokolonaša i okupatora.

Zanimljivo je da su pravilima o izboru narodnooslobodilačkih odobra prvi put biračko pravo dobile žene i mlađi od 18 godina, kao i svi borci, bez obzira na životnu dob.

Delegati su usvojili i proglas kojim se afirmiše vjekovna slobodarska tradicija Crne Gore i antifašistička borba. “Nikada ništa kroz vjekove nije moglo slomiti naš borbeni duh i ljubav za slobodom. Nikada ništa nije moglo pokolebati vjeru našeg naroda u sopstvenu snagu. Nikada ništa nije moglo razbiti jedinstvo našeg naroda kad su u pitanju bili njegova sloboda, opstanak i čast”, navodi se na početku proglasa, koji se završava pozivom na bespoštednu borbu do konačne pobjede nad fašističkim okupatorom.

8.02.1984.

Olimpijski plamen u Sarajevu

Najveća i najznačajnja sportska manifestacija u socijalističkoj Jugoslaviji, na kojoj je učestvovalo oko 1300 sportista iz 49 država, počela je svečanom  ceremonijom na stadionu Koševo u Sarajevu 8. februara 1984. godine. Otvaranje XIV Zimskih olimpijskih igara, koje je posredstvom televizije pratilo dvije milijarde ljudi širom svijeta, uveličao je dugo čekani snijeg, koji je baš tog dana prekrio grad. Sarajevo je te zime postalo dio svjetske sportske istorije, a legendarni Vučko jedna od najsimpatičnjih maskota u povijesti Olimpijskih igara.

Od 30. januara, kada je stigla u Dubrovnik, olimpijsku baklju na njenom devetodnevnom putu kroz sve jugoslovenske republike pozdravile su  desetine hiljada građana. Tako je bilo i u Nikšiću, Cetinju, Titogradu, Kolašinu, Mojkovcu i Bijelom Polju, gdje su organizovani masovni dočeci olimpijske vatre, koju je klizačica Sanda Dubravčić na svečanom otvaranju pretvorila u veliku buktinju. Crnogorska rukometašica Ljiljana Mugoša nosila je, sa još sedam sportista iz drugih jugoslovenskih republika i pokrajina, olimpijsku zastavu. Na igrama je učestvovao 71 sportista iz tadašnje Jugoslavije, a sa sniježnih borilišta izvještavalo je više od 3.500 novinara, među kojima je bilo i 50 iz Crne Gore.

Bijela olimpijada završena je 19. februara svečanom ceremonijom u Zetri uz pjesmu “Lijepo je bilo u Sarajevu”. Odajući priznanje gradu za ljudsko srce, harmoniju i do tada najbolje organizovane zimske olimpijske igre, predsjednik Međunarodnog olimpijskog komiteta Huan Antonio Samaran je na kraju poručio: “Doviđenja, drago Sarajevo”.

Samo osam godina kasnije, uspomene na sarajevsku zimsku olimpijsku idilu prekrile su slike ratnog pakla, koji će užasnuti svijet.

                                                                                                                                                                            S.R.