Srđan Dragojević, jedan od najpoznatijih i najuticajnijih filmskih reditelja s prostora bivše Jugoslavije, okupio je studente i ljubitelje filma u Rektoratu Univerziteta Crne Gore, u okviru FUNK Kina – programske cjeline Festivala umjetnosti, nauke i kulture UCG.
Nakon projekcija njegovih kultnih ostvarenja tokom dvije filmske večeri i projekcije filmova Lepa sela lepo gore, Parada, i Mi nismo anđeli, Dragojević je održao fascinantan i iskren razgovor, u kojem je s publikom podijelio anegdote iz svoje karijere, svoje viđenje filmske industrije, ali i lične izazove i iskustva sa snimanja filmova u ratnim uslovima.
Dragojević je razgovor, koji je vodila mr Bojana Šolaja, započeo emotivnim osvrtom na svoju porodicu, ističući koliko je ponosan na uspjehe svoje djece, koja su se bavila umjetnošću i sportom. On je naglasio da su mu djeca, njihova karijera i umjetnička postignuća najveći životni ponos, uprkos njegovim brojnim filmskim uspjesima.
Izazovi autentičnosti u filmskoj industriji
Jedno od ključnih pitanja koje je Dragojeviću postavljeno odnosilo se na borbu za autentičnost u industriji koja često nameće kompromise. Studentkinja ga je pitala kako umjetnici mogu sačuvati svoj autentičan glas u industriji koja ih često tjera da se prilagode pravilima i šablonima tržišta. Dragojević je odgovorio da umjetnička autentičnost zahtijeva istrajnost i da, iako akademije ponekad ograničavaju kreativnost, one su neophodne za sticanje zanatskih vještina. On je istakao važnost obrazovanja, gledanja filmova i diskusije, ali je napomenuo da reditelji moraju biti spremni na izazove i da ne smiju odustati u borbi za svoju umjetničku slobodu.
Snimanje u ratnim uslovima: "Lepa sela lepo gore"
Jedan od najpotresnijih dijelova razgovora bio je Dragojevićev opis snimanja filma Lepa sela lepo gore u ratom zahvaćenoj Bosni. On je evocirao uspomene na saradnju sa legendarnim glumcem Batom Živojinovićem, čije je prisustvo ulivalo strahopoštovanje među lokalnim stanovništvom i omogućavalo ekipi da snima u opasnim područjima. Međutim, ključno odobrenje za snimanje u Višegradu dobili su zahvaljujući jednom lokalnom funkcioneru, koji je ignorisao zabranu koju su izdali lideri Republike Srpske. Dragojević je opisao kako je posljednjeg dana snimanja, u trenutku kada je ekipa napuštala Višegrad, počinjen genocid u Srebrenici, što je donijelo još veći osjećaj težine i tragedije.
"Parada" i reakcije publike
Dragojević je govorio i o svom filmu Parada iz 2011. godine, koji se bavi pravima LGBT zajednice u Srbiji. Film je izazvao velike kontroverze, a produkcija je bila napadana fizički, uključujući i razbijanje prozora na automobilima ekipe. Uprkos tome, Parada je uspjela da pronađe put do srca publike širom Evrope i svijeta, postavši jedan od najprodavanijih filmova u regionu. Dragojević je naglasio da je film bio uspješan jer je pristupio tematici s humorom i ironijom, kritikujući i homofobe i LGBT zajednicu, što je omogućilo dijalog između suprotstavljenih strana.
Partizanski filmovi i estetski pristup ratnoj tematici
Osim razgovora o konkretnim filmovima, Dragojević se osvrnuo i na partizanske filmove iz jugoslovenskog perioda, koje je nazvao "lošim proizvodom". On je izrazio svoje neslaganje s tradicionalnim ratnim filmovima tog vremena, koji su po njegovom mišljenju bili spori i loše režirani, te je dodao da je pri snimanju Lepa sela lepo gore želio da stvori nešto drugačije, estetski inspirisano radom Stenlija Kjubrika.
Zanat režije i kritika glumaca-režisera
Jedna od ključnih tačaka razgovora bila je Dragojevićeva kritika sve češćeg trenda da glumci preuzimaju režiju. Iako je priznao da neki glumci, poput Klinta Istvuda i Dragana Bjelogrlića, uspješno prelaze u režiserske vode, Dragojević je naglasio da režija nije samo stvar posmatranja glume na setu, već zahtijeva detaljno poznavanje tehničkih i umjetničkih aspekata filma. On je podvukao značaj vještina poput korišćenja zvuka, tišine i muzike u filmu, naglašavajući da je režija složen zanat koji se ne može savladati samo kroz iskustvo glume.
Optimizam u suočavanju s izazovima i budući projekti
Tokom razgovora, Dragojević je pomenuo i tekuće projekte na kojima radi, uključujući nekoliko filmskih ideja koje su trenutno u razvoju. Jedan od njih je adaptacija dječjeg filma Mliječni zubi Lane Bastašić, kao i feministički film Osmi mart prema scenariju Rumene Bužarovske. Posebno je istakao projekat o Heleni Vuković, majoru Jugoslovenske narodne armije koja je promijenila pol, naglašavajući da je ovaj film jedan od najdražih u njegovoj trenutnoj produkciji. Scenario za ovaj film napisao je za samo 14 dana.
Međutim, Dragojević se osvrnuo i na finansijske probleme s kojima se suočava kao reditelj u regionu. On je naglasio koliko je teško dobiti podršku za projekte koji se bave kontroverznim temama.
Na kraju razgovora, Dragojević je zaključio da je, uprkos svim izazovima s kojima se suočavaju umjetnici u filmskoj industriji, važno ostati vjeran sebi i svojoj viziji. On je istakao da se umjetnici moraju boriti za svoj glas i da, iako filmska industrija često favorizuje komercijalne projekte, autentične priče uvijek pronađu svoj put do publike.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR