Ko je veće zlo - korona ili Podgorička skupština?

Kolegijum Skupštine Crne Gore odlučio je da 24. novembra počne zasjedanje na kojem bi trebalo da bude izabrana vlada Zdravka Krivokapića.

Slučajno ili ne, odabran je datum koji se poklapa sa početkom rada zloglasne Podgoričke skupštine (Velike skupštine srpskog naroda u Crnoj Gori).

I vijek nakon toga događaja, u Crnoj Gori postoje brojni zagovornici stanovišta da je Podgorička skupština svijetli dan u crnogorskoj istoriji.

S koliko osnova, prosudite sami na osnovu podataka (zvanične statistike kraljevine SHS/Jugoslavije) o životnom standardu i ljudskim pravima na prostoru koji je bio izgubio i svoje vjekovno ime.

"Tokom 1920-ih, prema službenim evidencijama, gladuje u Crnoj Gori oko 35.000 ljudi.

Bilježena su i umiranja od gladi! Seljaštvo je preko 75 odsto u crnogorskoj populaciji. A da bi zanovilo sezonsku proizvodnju, ono se moralo zaduživati sa paprenim kamatama. Područje Crne Gore ima tek 0,3 odsto poljoprivredne proizvodnje Jugoslavije, ali ukupna zaduženja crnogorskih seljaka su 7,1 odsto svih takvih zaduženja u državi!

Crnogorci sa oko 2,5 odsto ukupne populacije jugoslovenske kraljevine imaju svega 0,10 odsto svih radnih mjesta.

Od ukupnoga broja fabrika, tek 0,52 odsto se nalazil u Crnoj Gori. Vrijednost industrijske proizvodnje Crne Gore dostiže samo 15,5 odsto jugoslovenskoga prośeka, a nacionalni dohodak u Crnoj Gori jedva 31 odsto. Godine 1931. u Crnoj Gori je većina stanovništva još nepismena (56,1 odsto) …

Je li i u bijedi razlog nove plime crnogorskoga nacionalizma? Milivoje Matović, „federalista”, o tome 1935. piše:

„Zar još da vjerujemo da nije sa proračunatim planom to: što se za 17 godina izgradilo 17 kilometara željeznice od Uvca do Priboja; što se poslije poslije 17 godina vezujemo željeznicom Nikšić – Bileća, sirotinja sa sirotinjom – Crna Gora sa Hercegovinom; što je vrijednost crnogorskog perpera svedena sa 4 na 1 dinar; što je od 1 milijarde primljenih crnogorskih [ratnih] reparacija, dato Crnoj Gori svega 82 miliona; što su sve blagodeti zajednice dolazile samo do geografskih granica Crne Gore!

Što smo podigli više žandarmerijskih kasarni nego školskih zgrada, poljoprivrednih stanica i bolnica. Što POVORKE OBESPRAVLJENIH CRNOGORACA LUTAJU BEOGRADSKIM ULICAMA tražeći ukinutu penziju, oduzetu ili još nedobijenu službu; koji MOLE DA BUDU ROBOVI, A ŠIKANIRAJU SE KAO SKOTOVI I SLUŽE ZA PODSMIJEH SRBIJANSKOJ BURŽOAZIJI.

Što su u Crnoj Gori legije nezaposlenih i gladnih: seljaka, radnika i školske omladine – biračka vojska koja se raduje izborima, ne radi upotrebe svoga biračkoga prava, već radi pregršta bačenoga kukuruza! Što od 2,28 milijardi primljenoga materijala od zajedničkih reparacija, mjesto fabrika, željezničkih šina i gvozdenih mostovnih konstrukcija, štrče neupotrebljive radio antene kraj Podgorice”

„Zar sve to nije UPERENO PROTIV ZEMLJE CRNE GORE I PROTIVU NARODA CRNOGORSKOGA, kao takvog, PROTIV NJEGOVE EGZISTENCIJE”, pita se Milivoje Matović.

„I zar da ne vjerujemo da se uistinu radi o tome DA SE CRNOGORCI TIM PUTEM PRISILE NA ISELJAVANJE, DA SE CRNOGORSKI NAROD RASELI DUŽ JUGOSLOVENSKIH GRANICA KAO PODESAN GRANIČNI ELEMENT, A CRNA GORA DA SE ‘OGRADI ŽICOM I OD NJE NAPRAVI ZVJERINJAK’”.

(Feljton Crnogorstvo - Antena M, autor Vladimir Jovanović)