Sokol: Evropa i SAD se moraju jače uključiti kako bi dali podršku proevropskim snagama u Crnoj Gori

Hrvatski poslanik u Evropskom parlamentu Tomislav Sokol kaže da EU, prvenstveno Evropska komisija, ima nekritički odnos prema Srbiji, smatra da stav EU prema toj zemlji mora biti čvršći. Ukazuje da u Evropskom parlamentu i EK slabo znaju šta se dešava u Crnoj Gori i na Zapadnom Balkanu.

Hrvatski parlamentarac, u razgovoru za Antenu M, ukazuje na sličnost odnosa Rusije prema Ukrajini sa odnosom Srbije prema Crnoj Gori, naglašavajući da je to veoma opasno i zabrinjavajuće. Poručuje da se Evropa i SAD moraju jače uključiti kako bi dali podršku proevropskim snagama u Crnoj Gori, da se, kako navodi, ne bi dogodilo da Crna Gora, kao zemlja koja je najdalje odmakla u procesu EU integracija, na kraju potpuno bude pod rusko-srpskim uticajem.

Evropski parlamenatarac Tmislav Sokol (EPP/HDZ) kaže da nije uvjerljivo objašnjenje komesara za proširenje Olivera Varheljija koji je rekao da je njegova izjava, "koliko još idiota ima ovdje", izrečena nakon odgovora na pitanje hrvatskog poslanika Tomislava Sokola “izvučena iz konteksta”, te da navodno nije bila upućena poslanicima Evropskog parlamenta.

“On je to izjavio odmah nakon naše rasprave. Vrlo teško je povjerovati da je odmah počeo govoriti o nekoj drugoj temi u vezi sa unutrašnjom politikom Mađarske. Tako da to njegovo izvinjenje, odnosno opravdanje zvuči dosta neuvjerljivo”, navodi Sokol.

Varhelji je, podsjetimo, objašnjavajući svoju izjavu kazao da je rečenica "koliko još idiota ima ovdje" povezana sa privatnim razgovorom na mađarskom između njega i njegovog šefa kabineta o sasvim drugoj temi, koja je izvučena iz konteksta". On se izvinio zbog mogućeg nesporazuma i rekao da “u potpunosti poštuje sve institucije EU-a, uključujući Evropski parlament i njegove uvažene poslanike".

Sokol, takođe, smatra i da je okidač za takvu reakciju  Varheljija bilo i pitanje koje mu je postavio, a odnosilo se na Srbiju “šta EU namjerava učiniti da bi spriječila širenje hegemonističkog koncepta srpskog sveta u Crnoj Gori, te koje mehanizme EU ima na raspolaganju kako bi prisilila Srbiju da se pridruži evropskim sankcijama protiv Rusije”.

“Smatram da su ta dva pitanja bila okidač za takvu njegovu neprimjerenu reakciju”, navodi Sokol.

EU mora imati čvršći satav prema Srbiji, oštrije sankcionisati Vučićeve igrokaze

Sokol kaže da EU, prvenstveno EK ima nekritički odnos prema Srbiji, te da, kako je kazao, “Vučiću i Vladi Srbije puno gledaju kroz prste”.

“Toleriše im se ono što drugima nikada ne bi, sjedenje na dvije stolice, gdje je Srbija, sa jedne strane, zemlja kandidat za članstvo u EU koja se zaklinje u evropske vrijednosti, a sa druge strane ne žele da uvedu sankcije Rusiji, održavaju jake veze sa Moskvom, kupuju rusko oružje, Rusi su vlasnici naftne i plinske industrije Srbije…Očigledno je da tu ne postoji iskrena predanost evropskim vrijednostim, već pokušavaju da sjede na dvije stolice i glume nesvrstane”, navodi Sokol i ukazuje da je nakon početka rata u Ukrajini takvo ponašenje nemoguće, da se svi jesno moraju odrediti pripadaju li Istoku ili Zapadu.

Sokol smatra da je politika Srbije dosta “providna, lako je vidjeti koliko je tu dvoličnosti,  lažnog prikazivanja vlastitih namjera i ponašanja”.

“Mislim da se EU, Evropska komisija i komesar koji je zadužen za proširenje mora čvršće postaviti prema Srbiji”

Hrvatski poslanik smatra da je problem nekritičkog odnsa prema Srbiji širi. On se, kako navodi, ne vidi samo u EK već i kod nekih evropskih zastupnika.

“Kriva percepcija o tome šta se dešava u Srbiji i kako se ta zemlja ponaša, te kakve su njene namjere, kao i kriva percepcija o stanju u Crnoj Gori je već duže vidljiva”, kaže Sokol i navodi primjer koji, kako smatra, dokazuje takav njegov stav.

“Litije u Crnoj Gori su imale veoma jaku političku pozadinu i bile su usmjerene ka tome da prosrpske političke snage dođu na vlast. To je u EU bilo potpuno krivo percipirano kao pitanje vjerskih sloboda…Uopšte nije shvaćena uloga SPC, litija i svega onoga do čega je to dovelo, a dovelo je do toga da sada u Crnoj Gori imamo donekle haotično stanje”, kaže Sokol.

On navodi da je pitanje nerazumijevanja odnosa Srbije prema Rusiji, Evropi, susjednim zemljama širi problem u Briselu, ne samo u EK, ali se u Komisiji najviše vidi.

Sokol kaže da ne može spekulisati o motivima takvog Varheljijevog djelovanja, ali navodi da mnogi u Briselu smatraju da on prvenstveno sprovodi politiku svoje države Mađarske, nego zajedničku EU politiku.

“Činjenica je da je potreban puno čvršći odnos prema Srbiji i oštrije treba sankcionisati Vučićeve ikrokaze, laži, podvale i lažna predstavljanja onoga što on zapravo radi. To, osim na primjeru Crne Gore, vidimo i na primjeru Kosova, gdje Vučić uporno pokušava da se izvuče od donošenja i sprovođenja teških odluka bez kojih nema ulaska u EU. Tu se vidi koliko je njegova politika dvolična i neiskrena”, kaže Sokol i poručuje da Birel i evropske institucije to moraju prepoznati.

Srbija ima sličan stav prema Crnoj Gori kao Rusija prema Ukrajini

Hrvatski parlamentarac kaže da u Evropskom parlamentu i EK slabo znaju šta se dešava u Crnoj Gori i Zapadnom Balkanu.

“Situacija je tu dosta loša. Mislim da se to naročito odnosi na stanje u Crnoj Gori. Već sam rekao da su litije bile percipirane kao izražavanje vjerskih osjećanja, kao odgovor uplitanja države u vjerske slobode…Uopšte nije shvaćeno kakvu to srpsku hegemonističku pozadinu iza sebe nosi, pa smo sada u situaciji kakvoj smo”, navodi on.

On, međutim, kaže da je rat u Ukrajini promijienio situaciju, jer se, kako navodi, sada može povući paralela između položaja Crne Gore i Ukrajine i odnosa Rusije odnosno Srbije prema njima.

 “Vrlo slično kao što Rusija negira identitet Ukrajine vrlo sličan satav imamo u Srbiji prema Crnoj Gori. To je veoma zabrinjavajuće i opasno, još ako dodamo srpsko-rusku vezu gdje oni pokušavaju da ostvare zajednički političke interese, od kojih je jedan izlaz na more, jasno je koliko je to opasno za Crnu Goru. Jasno je koliko se Evropa i SAD moraju jače uključiti kako bi dali podršku proevropskim snagama u Crnoj Gori, kako se ne bi dogodilo da Crna Gora, kao zemlja koja je najdalje odmakla u procesu EU integracija, na kraju potpuno bude pod rusko-srpskim uticajem”, kaže Sokol.

Indifirentnost EU i SAD prema evropskim vrijednostima u Crnoj Gori i ZB je, kaže Sokol, veliki problem. Interesovanje za to je, smatra, nedovoljno, ali jeste bolje od početka rata u Ukrajini. Navodi i šta je, prema njegovom mišljenju, razlog za to:

 “Jedan od razloga je generalno negativan stav koji dio zapadnih sila ima prema DPS-u, zbog nekih stvari iz prošlosti i činjenice da je DPS dugo bio na vlasti. Tu je sigurno stvorena negativna percepcija, sa dosta predrasuda, o tome što je DPS i kakva je njegova uloga. Tako da je siguro bilo onih koji su željeli da ta partija siđe sa vlasti, na shvatajući posljedice do kojih to može da dovede”, kaže Sokol.

Kao drugi razlog Sokol navodi nedovoljno poznavanje situacije, ali i jaku srpsku logističku aktivnost.

“Oni su tu veoma dobro organizovani, djeluju preko različitih kanala i to utiče na percepciju Zapada o onome što se ovdje dešava. Tu su i geopolitički interesi pojedinih država koje vjerovatno još misle da je Srbija ključna zemlja na Balkanu, da će je privući sebi tako što će joj gledati kroz prste i davati određene ustupke kako bi se okrenula od Rusije prema Evropi. Ja mislim da je to pogrešan stav, vjerujem da će Vučić biti sve arogantniji što mu se više bude davalo, da to neće dovesti do njegovih slabljenja veza sa Rusijom”, kaže Sokol.

Bilo kakva integracija gdje bi Srbija vodila glavnu riječ nije dobra za Evropu

Komentarušići inicijativu Otvoreni Balkana Sokol kaže da bilo kakva integracija zemalja jugoistočne Evrope u kojem bi Srbija vodila glavnu riječ i igrala ulogu “regionalnog policajca”, ne bi bilo dobro.

“Srpska politika je takva da oni kada osjete nečiju slabost počinju da se ponašaju još više hegemonistički i nasilno”, kaže Sokol.

On navodi da nije protiv međusobne integracije zemalja jugoistočne Evrope, da međusobno trguju…ali ukazuje da bilo kakva integracija gdje bi Srbija vodila glavnu riječ nije dobra za Evropu i samo bi, smatra, ojačala hegemonističku politiku Srbije i uticaj Rusije.  

Hrvatski parlementarac poručuje da će, kao član delegacije EP za Crnu Goru, nastaviti da se trudi da u Briselu objasni što se dešava u Crnoj Gori  kako bi EU pružila maksimalnu, znatno veću nego do sada, podršku proevropskim snagama u Crnoj Gori koje se, kako navode, “bore ne samo za proevropsku orjentaciju Crne Gore nego je ovo sada dugoročno pitanje opstanka Crne Gore kao samostalne države i Crne Gore kao samostalne nacije”.