Vujović: Mandiću se ne praštaju provokacije, politički je ogoljen

"Andrija Mandić je politički ogoljen. Nije partner Evrope, niti to može biti. Nije mu oprošteno to što je isprovocirao politički sukob između Hrvatske i Crne Gore. Jednostavno, trpjeće posljedice. Vladajuća koalicija ispuniće sve što od nje traži zvanični Brisel ili će biti prekomponovana", kazao je centralnoj informativnoj emisiji 24 sata na Televiziji E profesor na Fakultetu političkih nauka Zlatko Vujović.

Smatra da je to što je najavljen, pa otkazan susret sa predsjednikom Skupštine Andrijom Mandićem, dok su bez problema održani svi ostali sastanci predsjednice Evropskog parlamenta Roberte Metsole, jasna poruka.

- Mandić nije dobrodošao u Evropski parlament. Nije isto razgovarati sa nekim telefonom ili zvanična posjeta Evropskom parlamentu, gdje bi se održala i press konferencija. To bi bila politička podrška. Očigledno da je neko, pod pretpostavkom da nije bilo namjere da se nanese šteta gospodinu Mandiću, pod lobiranjem zvaničnog Beograda, organizovao taj sastanak. Bolje da ga nijesu organizovali, jer ne bismo znali toliko jasan i decidan stav evropskih parlamentaraca i Evropskog parlamenta prema Mandiću - rekao je Vujović.

Evropa cijeni one koji rješavaju probleme, poručuje Vujović, a Andrija Mandić je prepoznat kao neko ko ih stalno stvara i ugrožava proces evropskih integracija.

- Andriji Mandiću nije oprošteno to što je isprovocirao politički sukob između Hrvatske i Crne Gore. Jednostavno, trpjeće posljedice. Do kad će biti tolerisan? Dok se ne ugrozi parlamentarna agenda pridruživanja Evropskoj uniji – kaže Vujović.

Smatra da će u slučaju, kako kaže, bilo kakvog procjepa, pritisak biti još snažniji da se koalicija okonča. Bez obzira na to što Mandić svako malo, kako kaže, “pušta neke balone” komunicirajući sa svojim biračkim tijelom, stavljeno mu je do znanja da može biti isključen iz vlasti, da ima ograničen mandat, kao i koalicija.

- U najekstenzivnijoj varijanti mislim da to može biti do kraja pregovora, do kraja 2026. godine. Ukoliko bude ugrožena agenda i to što Brisel traži od nas, za očekivati je brži raspad ove koalicije, ili nove izbore. Evropska unija bježi od toga, zbog toga što bi to značilo da bi Crna Gora izgubila pola godine, a to bi ugrozilo Agendu 2028. Zbog toga će ova koalicija ispuniti sve što od nje traži zvanični Brisel, ili će biti prekomponovana - istakao je Vujović.

Provokativni potezi predsjednika Skupštine

Veliki broj aktivnosti predsjednika Skupštine usmjeren je ka blokiranju evropskih integracija, smatra Vujović. Dodaje da je potezom predsjednice Evropskog parlamenta, Roberte Mecole, Mandiću lično nanijeta velika šteta. Politički je ogoljen da nije partner Evrope, niti to može biti.

- Provokativni potez bio je poziv predsjedniku hrvatskog Sabora gospodinu Gordanu Jandrokoviću. Znao je da je to provokacija. Da je peglanje odnosa onda bi takav potez bio unaprijed usaglašen između Zagreba i Podgorice, a tek onda bi uslijedio poziv. Očigledno je da se to nije desilo, jer bi Hrvati pozitivno reagovali. Dakle, imali smo situaciju provokacije Zagreba u trenutku kada se odlučuje o otvaranju poglavlja – podsjeća Vujović.

Zvanični Beograd uspijeva u namjeri da uz saradnju sa prosrpskim partijama iz vladajuće većine blokira ili otežava evropski proces, napominje profesor FPN-a, i dodaje da ćemo zbog nepromišljene politike Vlade, vladajuće koalicije, skupo platiti.

- Bojim se da ćemo morati da pravimo ustupke Zagrebu, na koje uopšte ne bismo bili primorani, niti bi Zagreb to tražio, u duhu dobrosusjedskih odnosa. Vjerovatno bi neka od tih pitanja bilo odgođena nakon dobijanja članstva u Evropskoj uniji - kaže Vujović.

Komentarišući platformu Barometar 26 Vujović je kazao da je riječ o brzopletom i kontraproduktivnom potezu za premijera Milojka Spajića.

- Platformu Barometar 26 spremno je da podrži mnogo manje poslanika,u odnosu na samu koalicionu Vladu. To je veoma loše i očigledno nije pripremljen teren. Propustio je (Spajić) veliku šansu da stvori jednu alijansu za evropsku Crnu Goru, gdje bi ponudio i opoziciji, i nevladinim organizacijama, i sindikatima, i drugim društvenim akterima podršku jednoj široj platformi - ajmo svi da damo maksimum da Crna Gora ispuni svoju agendu 2028. To bi bio dobar potez. Ovako, čini mi se, da je pucanj u prazno - istakao je Vujović.

Vjeruje da će, ukoliko se Crna Gora ne pridruži Evropskoj uniji 2028.godine, proces biti odgođen narednih deset godina. To bi, dodaje, bilo zamajavanje građana.

Nestabilna vladajuća većina

Vladajuća većina nije stabilna, jer u Vladi sjede, podjseća Vujović, oni koji ne dijele iste vrijednosti i planove, a da je sam premijer konstantno suočen sa sabotiranjem, prvenstveno, prosrpskih partija.

- To je cijena koju je premijer prihvatio da plaća. Problem je što Crna Gora i njeni građani mogu da istrpe puno. Vidjeli ste veoma ambiciozne agende za infrastrukturne projekte u Crnoj Gori. Pominju se šest, 10 i više milijardi eura. To je sve moguće, ali samo ako postanemo članica Evropske unije i budemo imali pristup kohezivne fondove i povučemo milijarde. Postoji rješenje za ekonomsku krizu, postoji mogućnost veoma brzog ekonomskog i svakog drugog napredovanja, zaštite raznih interesa Crne Gore kao članice Evropske unije, Svi koji prave problem i prepreku na tom putu treba da budu uklonjeni politički sa scene. Gospodin Spajić mora da se odluči. Ne smiju se više tolerisati potezi nekadašnjeg Demokratskog fronta da po svaku cijenu izazove krizu u Crnoj Gori i da zaustavi proces evropskih integracija - upozorava Vujović.

Otvorene liste

Govoreći o inicijativi predsjednika države Jakova Milatovića za reformu izbornog sistema kroz uvođenje otvorenih izbornih lista, Vujović podsjeća da to već dugo zagovaraju nevladine organizacije, uključujući i CEMI.

- Politički je veoma dobro da je to pokrenuo. Ali predlaže i alternative onome što bi bio dobar model, tako da u istom dokumentu ima dobar prijedlog, a sa druge strane, predložene su alternative koje anuliraju pozitivan efekat otvorenih listi. Ali, vjerujem da to nije namjera predsjednika, već je, prije svega, izostanak dovoljne stručnosti u izradi same platforme, od onih koji su je pisali, ne sami predsjednik. U svakom slučaju to je dobra ideja, i to je nešto što moramo da uradimo. Ako svi vjerujemo, a ja vjerujem da najveći dio vlasti, ili kompletna opozicija vjeruje da ćemo postati članica Evropske unije 2028. godine, idemo na izbore za predstavnike Evropskog parlamenta 2029. godine. Mi moramo da usvojimo Zakon o izboru predstavnika Crne Gore u Evropski parlament, a tu je zahtjev da moraju biti otvorene liste - poručio je Vujović.

Izborna reforma može dati odgovor i za nezavršene izborne procese, poput onog u Šavniku, jer može ovlastiti Izbornu komisiju da preuzme izborni proces i nadležnosti Opštinske izborne komisije, navodi Vujović.

- Da je postojala politička volja, moglo se intervenisati amandmanski na postojeći Zakon i otkloniti problemi, u tehničkom, proceduralnom smislu. Na kraju krajeva, da je postojala politička volja nije se ni moralo doći u ovu situaciju - zaključio je Vujović.