PIŠE: Vladimir Jovanović Sveštena Epistasija „monaške republike“ poluostrva Sveta Gora, koja uživa autonomiju pod formalnom jurisdikcijom Carigradske patrijaršije, nije udovoljila Amfilohiju Radoviću koji je ispred SPC tražio da se lobanja Sv. Vladimira Dukljanskoga donese u Bar povodom osveštavanja Sabornoga hrama.
„Bugarski Manastir Zograf na Sv. Gori čuva glavu Sv. Jovana Vladimira i sabor njihovih staraca odobrio je odluku o njenome donošenju u Bar“, kazao je Amfilohije za Radio Bar 16. septembra, ali je dodao da „odluka treba da prođe kroz dupli Sabor staraca Sv. Gore, koji je trebalo da se sastane prije nekoliko dana, ali se to nije desilo; vaseljenski patrijarh mi je obećao da će kontaktirati Svetog Prvog, kako nazivaju predśednika Sv. Gore, i posredovati da lobanja bude tu, na osveštanju“.
BEZ MOŠTIJU: Uprkos urgenciji Vartolomeja I Arhondonisa, Amfilohijevog školskoga druga, časni starci, koji predstavljaju 20 manastira Svete Gore, nijesu dali pozitivan odgovor.
To ne iznenađuje – patrijarhu carigradskome je „monaška republika“ najsnažnija opozicija u njegovoj jurisdikciji.
Većina monaha Sv. Gore ima podudarne stavove sa Moskovskom patrijaršijom oko samoproglašenoga Svetoga i Velikoga Sabora koji je održan u drugoj polovini juna o.g. na Kritu. Saborovanju je prisustvovalo 10 crkava, dok su ga, od pozvanih bojkotovale četiri crkve – uključujući i Rusku.
Tako je svetkovina u Baru protekla bez moštiju Svetiteljevih sa Svete Gore, ali i iz Albanije, jer Albanska pravoslavna crkva (APC) čuva njihov najveći dio.
Amfilohije je ranije tvrdio da je „u živome kontaktu“ sa poglavarom APC, arhiepiskopom Anastasiosom Janulatosom, koji mu je obećao „da će mošti za ovu priliku donijeti u Bar“, ali za to, prnijeli su mediji, „nijesu dobijene odgovarajuće dozvole“.
Nije se, dakle, Božijom voljom, ostvarila Amfilohijeva javno saopštena želja da se, pod okriljem SPC, kako je rekao, „u Baru spoji glava sa tijelom Sv. Jovana Vladimira“.
Od pozvanih 14 poglavara crkava u Bar došla, uz poglavara SPC, svega još dvojica Grka. Snimak sa ljetošnje fudbalske utakmice u Baru
GRČKI GOSTI: SPC je objavila da je ceremoniji 25. septembra u Baru načelstvovao poglavar Jerusalimske patrijaršije Teofilo III Janopulos, uz sasluženje patrijarha SPC Irineja Gavrilovića, zatim poglavara APC Anastasiosa i arhiepiskopa srpske autonomne Ohridske arhiepiskopije Jovana Vraniškovskog – a tome činu su, kako je navedeno, „prrisustvovali i predstavnici svih pomjesnih pravoslavnih crkava“.
Poglavari Jerusalimske patrijaršije i Albanske crkve su etnički Grci. Te dvije crkve su po broju vjernika među manjim u pravoslavlju. Službeni jezik im je i grčki.
„Romfea“, crkvena agencija na grčkome jeziku, javila je da je u Baru juče bio jedan ili više arhijereja iz Carigradske patrijaršije – nije precizirano.
Amfilohije je više puta od 4. juna o.g. najavio da će i u Baru, „kao i prilikom osveštavanja hrama u Podgorici, učestvovati sva Vaseljena preko prvojerararha svih pomjesnih crkava na čelu sa carigradskim, jerusalimskim, ruskim i srpskim patrijarhom“.
Primjera radi, na svečanosti osveštanja Sabornoga hrama Hristovoga Vaskrsenja APC u Tirani srednom 2014. su činodjejstvali poglavari sedam autokefalnih crkava, uz sasluženje arhijereja iz još četiri druge crkve.
Oni su specijalno za tu priliku doputovali u Albaniju, dok su poglavari nekoliko crkava – uključujući patrijarha ruskoga Kirila I Gundjajeva i Vartolomeja carigradskoga – početkom oktobra 2013. istoimeni hram u Podgorici osveštali nakon što su se prethodno u Srbiji okupili drugim povodom, radi proslave 17 vijekova Milanskoga edikta.
POGREŠNA PROCJENA: Prema crkvenome kalendaru, Sv. Vladimir se proslavlja 22. maja, odnosno 4. juna po novome kalendaru, dok se na Svetu Trojicu – pedeset dana nakon Vaskrsa – iznosi njegov krst na vrh Rumije.
Nije bilo ništa logičnije nego da novosagrađeni hram koji je njemu posvećen bude osveštan na jedan od ta dva praznika.
Ali se to nije desilo zbog pogrešne procjene Amfilohija da bi mogao organizovati reprizu događaja kao u Podgorici i Tirani – sabrati u Baru veći broj poglavara autokefalnih crkava.
Njihovo okupljanje u junu o.g. nije bilo moguće zbog priprema i održavanja saborovanja na Kritu. Tako je Amfilohije za 25. septembar – dan koji nema nikakvu direktnu vezu sa Sv. Vladimirom – odložio osveštanje hrama.
Međutim, od 14 pomjesnih autokefalnih crkava koje sebe smatraju kanonskim, službi u Baru prisustvovali su prvojerarsi iz svega tri crkve: SPC, Jerusalimske i APC.
Kuriozitet je da se na svečanosti u Baru pojavio jedan arhijerej iz Makedonske pravoslavne crkve (MPC), čiju autokefalnost Srpska patrijaršija ne priznaje i naziva je od 1967. „raskolničkom“.
Amfilohije se krajem avgusta o.g. pismom obratio poglavaru MPC, oslovljavajući ga sa punom kanonskom titulom Arhiepiskop Ohridski i Makedonski i Mitropolit
AMFILOHIJEVO PISMO MAKEDONCIMA: U Baru je bio mitropolit debarsko-kičevski MPC Timotej Jovanovski, koji je sveštenstvu SPC predao dar: djelić moštiju Sv. Vladimira Dukljanskoga, čija se podlaktica čuva u crkvi Svetoga Nikole u Ohridu.
Amfilohije je kazao da je „Timotej moj bivši student“. Kada je Timotej diplomirao 1976. na Teološkome fakultetu u Beogradu, Amfilohije je na njemu bio asistent ili docent.
Međutim, nema mjesta za intimiziranje, tj. svođenje na neke privatne, a ne zvanične relacije čin dolaska jednoga arhijereja iz, za crkveni Beograd, „raskolničke“ autokefalne MPC na svečanost koju organizuju Amfilohije i SPC.
MPC je i 2008. dio moštiju Svetoga Klimenta Ohridskoga, koje se čuvaju u hramu Svetoga Pantelejmona u Ohridu, poklonila Bugarskoj pravoslavnoj crkvi. Mošti je u Plovdiv, za tamošnji novosagrađeni hram Sv. Klimenta, odnio takođe mitropolit debarsko-kičevski Timotej, nakon što je prethodno „Sveti Sinod MPC pozitivno odgovorio na molbu Bugara“, tj. nadležnoga episkopa Plovdiva.
I sada se desilo isto, samo što je SPC – odnosno njena Eparhija crnogorsko-primorska – detalje skrila od ovdašnje javnosti, za koju i dalje propagira teoriju o „raskolnicima“, svejedno da li makedonskim ili crnogorskim!
Naime, Amfilohije se krajem avgusta o.g. pismom obratio poglavaru „raskolničke“ MPC, Stefanu Veljanovskom, oslovljavajući ga sa punom kanonskom titulom: Arhiepiskop Ohridski i Makedonski i Mitropolit Skopski.
U pismu, koje su prenijeli svi makedonski mediji, Amfilohije je, kako to protokol nalaže, snishodljivo zamolio Stefana, da Sv. Sinod MPC odobri da se čestice moštiju Sv. Vladimira, koje se čuvaju u Ohridu, donesu u Bar.
I tek nakon što su poglavar MPC i makedonski Sv. Sinod odobrili molbu mitropolita crnogorsko-primorskoga SPC, otputovao je u Bar mitropolit Timotej – koji je, iako Amfilohijev „bivši student“, a možda baš i zbog toga, jedan od „najtvrđih“ među arhijerejima Makedoncima da u pogledu autokefalnosti MPC, uprkos višedecenijskom pritisku i osporavanju od strane Srba, nema odstupanja.
RUSI: No, što je se Rusima i Amfilohijevoj najavi da će mu u Bar doći i patrijarh moskovski i cijele Rusije?
U Baru se 25. septembra pojavio samo Teodosij Vasnjev, mitropolit tambovski i raskazovski Ruske pravoslavne crkve.
Teodosij je u proljeće 2013. bio u pośeti Mitropoliji debarsko-kičevskoj MPC, kod pomenutoga mitropolita Timoteja.
Prema ranijim najavama, Moskovska patrijaršija bi trebalo da posreduje u rješavanju makedonskoga crkvenoga pitanja, na šta je – čini se nevoljno – SPC dala saglasnost.
Autokefalnost „raskolničke“ MPC, kako je službeno najavljivano, trebalo je da se rješava nakon Sabora na Kritu, ali kako su ga Rusi bojkotovali – pitanje je odloženo.
Iako je skupu u Baru prisustvovao mitropolit Teodosij Vasnjev, službena glasila Moskovske patrijaršije, kao i njoj bliske specijalizovane redakcije iz velikih ruskih agencija – poput „RIA Novosti“ i „Interfaxa“, koje ažurno izvještavaju o iole značajnjim religioznim događajima u svijetu – ignorisale su, kako najavu, tako i sam događaj.
O crkvenoj svečanosti u Baru u Moskvi nije objavljena niti jedna informacija.
Na drugoj strani, uočljivo je da u službenome saopštenju SPC, na sajtu Mitropolije crnogorsko-primorske, ruski mitropolit Teodosij nije poimenično naveden kao saslužitelj prilikom službe osveštanja hrama u Baru.
LEŠEVI ĐECE U TEMELJIMA: Izgradnju srpskoga Sabornoga hrama u Baru, podśetimo, SPC je započela nakon uspješnoga referenduma o nezavisnosti, ne skrivajući namjeru da i dalje kao parapolitička filijala Srbije neosnovano prisvaja religiozno i kulturološko naslijeđe Crne Gore.
Prvi priložnik je bio Aleksandar Nikitović bivši šef kabineta i savjetnik za tajne službe Vojislava Koštunice.
Priložnik je bio i Miroslav Mišković, srpski tajkun protiv koga se u Beogradu vodi sudski postupak protiv malverzacija.
Amfilohije je u februaru ove godine, uoči izricanja prvostepene presude Miškoviću (nepravosnažno osuđen na pet godina zatvora i kaznu od osam miliona dinara), bio u Beogradu na proslavi jubileja „Delta holdinga“.
Mitropolit crnogorsko-primorski je tada najavio da će Miškovića i zbog priloga hramu u Baru odlikovati „Ordenom svetoga kneza Jovana Vladimira“.
U iskopima temelja za srpski hram u Baru su u novembru 2007. pronađeni leševi dvojice šestogodišnjih mališana – blizanaca romske nacionalnosti.
Okolnosti njihove nasilne smrti nikada nijesu službeno utvrđene i javno saopštene.
Komentarišući taj događaj, Amfilohije je, kako prenosi list „Dan“ od 18. septembra o.g., kazao:
„Ta đeca, Bog zna kako su se tu našla, na svoj su način u temeljima ovoga hrama, a time temelji postaju još besmrtniji“.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR