Ponavljanje narativa zločina

Piše: Andrej Nikolaidis

“Fake news” objava Nebojše Medojevića o djetetu koje je navodno pretukla crnogorska policija, uz koju je kao “dokaz” priložena godinama stara fotografija mališana sa drugog kontinenta, varijacija je klasika evropske antisemitske propagande, koji znamo pod imenom “Blood Libel”. Riječ je o lažnoj tvrdnji da su Jevreji ubijali hrišćansku djecu i njenu krv koristili u ritualne svrhe. Pod tom optužbom izvršeno je istrebljenje brojnih jevrejskih zajednica širom Evrope, između ostalih i u Italiji, u Trentu.

Narativ genocida

Onovremena “fake news” priča korijen vuče, moguće, iz II vijeka prije nove ere i Grčke, no “viralna” postaje tek u evropskom srednjevjekovlju, nakon Gutenbergovog izuma štamparskog stroja. Svoje je mjesto, dakako, našla i u nacističkoj propagandi. Nasilje nad djecom izaziva pravednički bijes, želju za osvetom i hitru homogenizaciju mase: zato je takva vrsta laži naročito opasna.

Velikosrpski narativ o Crnoj Gori i Crnogorcima, koji kreiraju beogradska politika i mediji, Srpska pravoslavna crkva i Demokratski front, sadrži brojne elemente antisemitske propagande, koje prate tvrdnje najsličnije optužnici koju je srpski nacionalizam ispisao protiv muslimana, Bošnjaka. Rezultat te optužnice je, između ostalog, i genocid u Srebrenici. ,

U tom narativu, krivica Crnogoraca, kao i Bošnjaka, nije rasna, nije onakva kakvu je nacizam pripisao Jevrejima: jer i jedni i drugi su, tvrdi se, “srpskog roda”. Njihov grijeh je izdaja i prevjera: napuštanje jednog, “izvornog srpskog” identiteta i prihvatanje drugog.

Tvrdnje srpskog patrijarha Irineja kako je status Srba u Crnoj Gori lošiji nego u NDH (gdje su Srbi masovno ubijani i zatvarani u koncentracione logore) je bizarna i lažna, ali za cilj ima dodatnu etničku mobilizaciju onih koje valja ubijediti kako je u Crnoj Gori ugrožen njihov fizički opstanak. Čitav niz visokih zvaničnika Srbije u svojim izjavama sinhronizovano varira tu tezu, zaključno sa skorašnjom izjavom predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, koji Srbe u Crnoj Gori upozorava da im se sprema scenario koji su doživjeli u Hrvatskoj, gdje su Srbi bili izloženi etničkom čišćenju.

Lažni ljudi lažne vjere

Narativ ide ovako: Crna Gora je srpska zemlja. U njoj žive Srbi. Dio tih Srba izvršio je izdaju time što su prihvatili islam i postali Bošnjaci. Njih mitropolit Amfilohije naziva lažnim ljudima lažne vjere. Govoreći o istorijski spornoj “Istrazi poturica”, pod čim se misli na pokolj muslimana u Crnoj Gori, Amfilohije je rekao: “Mnogi i danas prigovaraju kako je to smio vladika Danilo. Jeste daje strašno pobiti ljude, međutim, još je strašnija duhovna smrt koju siju oko sebe ti lažni ljudi, s lažnom vjerom. Zato je, blagodareći toj žrtvi, vladika Danilo spasio Crnu Goru. Da se to nije dogodilo, danas ne bi bilo pravoslavnog uha u Cmoj Gori, i to treba imati u vidu”. U pitanju je, po Amfilohiju, vrsta preventivnog genocida. Drugi dio crnogorskih Srba je, kaže dalje rečeni narativ, izvršio izdaju time sto je, uz pomoć komunista, formirao crnogorsku naciju. Za Crnogorce, koji su najbrojnija etnička grupa u Crnoj Gori, mitropolit Amfilohije tvrdi da su “komunistički nakot ili kopile”.

Izdaja tradicije

Crnogorci su, kaže dalje narativ, izdali tradiciju i vlastite pretke. Oni su, tvrdi se, izdali i Njegoša. U Crnoj Gori, u kojoj je Njegošev Gorski vijenac svojevrsna sveta knjiga, vjerovatno uticajnija čak i od Biblije, optužba “Izdali ste Njegoša” ima snagu optužbe “Izdali ste Hrista” one koja je bila upućena Jevrejima. Crnogorci su, kaže dalje optužni narativ, baš kao i Bošnjaci, ne samo izdajnici nacije, nego i izdajnici vjere: oni su, tvrdi se, izdali pravoslavlje. Pomenuti Nebojša Medojević je nedavno upozorio: “Ne možete iščupati pravoslavlje iz Crne Gore”.

Crnogorci su, kaže dalje optužnica, naumili da “crkvi otimaju hramove” i da u njima otvaraju hotele i tržne centre dakle da u ime novca, koji je, to je antisemitski standard, “Bog Jevreja”, opogane sveta mjesta.

Crnogorski politički lideri su šverceri, tajkuni, kapitalisti, kriminalci, finansijski špekulanti, krvopije koje pljačkaju narod. Oni su oteli vlast: lažirali su referendum za nezavisnost, pokrali svake izbore. Vlast i Crnogorci su uzurpatori. Oni su, osim toga, kako ne propušta istaći mitropolit Amfilohije, komunisti i bezbožnici. Sve su to iznimno ozbiljne optužbe, sračunate da uznemire građane Crne Gore i izazovu mržnju.

Jevreji i Crnogorci

U pitanju nije tek hate speech. Ne tek govor, nego mnogo više od toga: narativ mržnje. Sličnosti sa nacističkim portretisanjem Jevreja su zapanjujuće. U Jevrejskoj virtualnoj biblioteci pronalazimo članak “Propaganda i djeca u Hitlerovim godinama”, pa čitamo: “Od te tačke, projekcija Jevrejina kao neprijatelja njemačkog naroda je lak korak. On je označen kao infiltrator koji je, nakon što je ušao u njemačko društvo, uzurpirao političku i ekonomsku moć i fokusirao se na destrukciju Nijemaca”.

Zamijenite “Jevrejin” sa “Crnogorac” a “Nijemac” sa “Srbin” i dobićete velikosrpski narativ o Crnogorcima naročito onaj o Crnogorcima u Beogradu, koji često iznosi šef diplomatije Srbije Ivica Đačić.

Narativ tvrdi da 200 do 300 hiljada Crnogoraca zlostavlja i etničkim čišćenjem prijeti Srbima, kojih ima četrdesetpedeset puta više. Ako ugrožena većina bude prisiljena “preventivno djelovati” ne bi li spriječila “vlastiti nestanak”, rezultat nije teško zamisliti. Kao ni buduće opravdanje. Riječima mitropolita Amfilohija: “Da se to nije dogodilo, danas ne bi bilo pravoslavnoguha u Cmoj Gori, i to treba imati u vidu”.

U članku “Propaganda i djeca u Hitlerovim godinama” dalje stoji:

Jevreji su označeni kao pohlepni kapitalisti, sa jedne strane, a kao advokati ubilačkog komunizma, sa druge. Za Jevreje se tvrdi da kontrolišu sve profesije, ekonomiju i vladu, pa ipak, smatraju ih za neznalice koji unižavaju standarde njemačkog društva”. Osim što su, kao i Jevreji, uzurpatori, Crnogorci su, kao i Jevreji, neznalice, koje neprekidno ponižavaju srpsko društvo. Njihovo neznanje je toliko da ih je mitropolit Amfilohije nazvao “volovima”. On, inače, političare i državne službenike Crne Gore rado naziva “neznalicama”.

Nacisti i ostali evropski antisemiti Jevreje su vidjeli kao “Đavolovu djecu” Velikosrpski narativ Crnogorce vidi kao “Đilasovu kopilad”, odnosno “komunističku kopilad”. Komunizam je đavolji ergo, i Crnogorci su Đavolova djeca.

Stoga su oni, veli segment Narativa za čije su izlaganje zaduženi Nebojša Medojević i Amfilohije Radović satanisti. Amfilohije tvrdi da predsjednik Crne Gore želi stvoriti “satansku crkvu”, te da on Crnu Goru želi pretvoriti u “demonsku, satansku zajednicu”.

On kaže da vlast ide “bezbožnim, satanskim, antibožjim, antihristovskim…” putem.

“Opravdano" nasilje

Amfilohije povlači direktnu paralelu između “grijeha” današnje Crne Gore i “grijeha” Jevreja: on tvrdi da “oni koji danas upravljaju sudbinom ovog naroda nastavljaju bezbožni, satanski put gonitelja Hristovih, put Pilata, put ondašnjih Jevreja (podvukao A.N.) koji su razapeli Hrista, put bezbožnika koji su utamničili Lovćenskog Tajnovidca(Njegoša)”. Optužba za satanizam koju iznosi Amfilohije nije verbalni eksces ona je bitan dio Narativa. Izlišno je podsjećati daje to posljednji korak u dehumanizaciji buduće žrtve nasilja: oni koji su “Đavolova djeca”, “satanisti”, ne zaslužuju milost. Paralelno sa optužbama za satanizam, Demokratski front iz skupštinskih klupa direktno prijeti nasiljem. Napokon, šta ima loše u nasilju nas nad onima koji su “antibožiji” i “antihristovi”?

Upozoriću na nešto što je očigledno: nakon optužbi za satanizam ne slijedi politički dijalog i kompromis, nego nasilje nad “satanistima” jer bi svaki kompromis sa njima i sam bio izdaja Boga i Hrista.

Dalje… Medojević je Ranka Krivokapića, jednog od obnovitelja nezavisne Crne Gore, označio kao “predstavnika duboke države i satanistu”. Medojević je prenio i objavu Dragoslava Bokana, koji je svojevremeno saopštio da se radovao svakoj bombi koja je pala na Sarajevo objavu čovjeka koji se radovao mrtvoj sarajevskoj djeci. Bokan je u mrtvoj prirodi na zidu prostorije u kojoj su predstavnici Vlade Crne Gore vodili razgovor sa predstavnicima Srpske pravoslavne crkve vidio Đavola. Medojević mu daje za pravo i dodaje: “Imamo posla sa satanistima i demonskim silama. Vrijeme je da crkva počne djelovati prema njima kao prema vojnicima Sotone. Egzorcizam!!!”.

Retoričko pitanje: da li egzorcizam koji zahtijeva Medojević podrazumijeva tek istjerivanje Đavola, ili i Đavolove djece?

Što Narativ predlaže kao rješenje? To je saopštio Demokratski front: obnovu tradicionalne Crne Gore, kao „srpske države”. Savremena Crna Gora je građanska država u kojoj žive Crnogorci, Srbi, Bošnjaci, Hrvati, Albanci i drugi narodi. Ovaj zloslutni narativ, usmjeren protiv jedne od najmalobrojnijih i najranjivijih nacija u Evropi, iznosi se pred očima zapadnih ambasadora i predstavnika EU u Crnoj Gori. Njihova ćutnja je teško razumljiva. I zaglusujuća.