Jakov Milatović i Philippe Pétain: Komparativna analiza političkih puteva i njihov uticaj na države

Za Antenu M piše: Igor J. Dabanović, Pariz

Dok se politička scena Crne Gore razvija, Jakov Milatović, lider pokreta "Evropa sada" i predsjednički kandidat u Crnoj Gori, privlači sve više pažnje na političkoj sceni. Povlače se paralele između Milatovića i istorijske ličnosti Philippea Pétaina (Filip Peten), koji je igrao značajnu ulogu u Francuskoj tokom ranog 20. vijeka.

Karijere oba muškarca oblikovane su spoljnim uticajima i dinamikom moći, što podstiče detaljnije proučavanje njihovih sličnosti i razlika.

Višijevska Francuska ili Višijski režim je bila vlada Francuske od jula 1940. godine do oktobra 1944. godine. Naslijedila je Treću Republiku. "Francuska država" (L'État Français), kako je nazvana u kontrast s "Francuskom republikom", proklamovana je od strane maršala Pétaina nakon vojnog poraza Francuske od Trećeg Rajha tokom Drugog svjetskog rata. Glasanjem Nacionalne skupštine od 10. jula 1940. godine, Pétain je dobio skoro sve izvršne moći, te je proglašen "Predsjednikom skupštine", a ne predsjednikom Francuske. Pétain je vodio reakcionarni program nazvan Révolution nationale, čiji je cilj bio "regeneracija Nacije".

Francuska je imala legalni autoritet i nad sjevernim dijelom države, koji je okupirao Vermaht, i nad južnim "slobodnim dijelom" države, gdje se nalazio Viši, središte države. Južna zona je pod Višijevskom upravom bila sve do 1942. godine.

Pétain i Višijski režim su dobrovoljno kolaborirali s Njemcima. Francuska policija je organizovala hapšenja i deportaciju Jevreja i ostalih koje je Treći Rajh smatrao nepoželjnim.

Kolaboracionizam (franc. Collaborationnisme) treba razlikovati od kolaboracije. Kolaboracionizam se odnosi na one, prije svega sa fašističke desnice, koji su prihvatili cilj njemačke pobjede kao svoj sopstveni, dok se kolaboracija odnosi na one Francuze koji su iz bilo kog razloga sarađivali sa Njemcima.

U današnjem svijetu, politički lider Evorpa sad djeluje pod uticajem spoljnih sila i geopolitičkih okolnosti.

Proučavanje političkih puteva Jakova Milatovića iz Crne Gore i Philippea Pétaina iz Višijevske Francuske pruža zanimljivu komparativnu analizu kako su ove dvije ličnosti prolazile kroz slične političke puteve, ali sa različitim ciljevima i ishodima.

Njegov uspon na političkoj sceni obilježava strateška podrška vladajuće partije Srbije, Srpske napredne stranke (SNS), koju predvodi Aleksandar Vučić.

Cilj ovog poteza je osigurati crnogorskog predsjednika naklonjenog Srbiji, a istovremeno preoblikovati crnogorske pro-srpske političke snage da budu prihvatljivije za Zapad.

S druge strane, Philippe Pétain se inicijalno istakao kao francuski vojni lider tokom Prvog svetskog rata.

Njegov ugled kao "Lav Verduna" i njegov doprinos francuskom ratnom naporu doveli su do njegovog imenovanja za šefa države Viši Francuske tokom Drugog svetskog rata.

Pod njegovim vođstvom, Viši Francuska je sarađivala sa nacističkom Njemačkom i sprovodila politike usklađene sa Hitlerovim režimom.

Iako su im političke karijere bile pod uticajem spoljnih sila, Milatović i Pétain imali su različite ciljeve i orjentacije.

Uprkos različitim kontekstima u kojima su Milatović i Pétain došli na vlast, obojica su u svojim političkim karijerama bili pod uticajem spoljnih sila. U slučaju Milatovića, to je strateška podrška iz Srbije koja je oblikovala njegov politički put. Za Pétaina, politički pritisci Drugog svjetskog rata i saradnja sa nacističkom Njemačkom imali su značajan uticaj.

Dok su obojica pod uticajem spoljnih sila, njihove političke orijentacije i ciljevi su različiti.

Milatović ima ambicije da Crnu Goru uvede i utopi u “Srpski Svet”. Njegova težnja ka ujedinjenju Crne Gore sa Srbijom u Republikom Srpskom u okviru “Srpskog Sveta”, je toliko velika da mu nije žao ako pogine 10 Crnogoraca, dok je Pétainova politika bila okrenuta ka očuvanju vlasti Francuskoj i zastite francuske nacije, kroz saradnju sa nacističkom Njemačkom.

Kroz ovu analizu političkih puteva Jakova Milatovića i Philippea Pétaina, sagledavamo složenost političkih odluka i uticaja spoljnih sila na političke karijere lidera.

Njihove sličnosti i razlike pružaju dragocjeno razumijevanje mehanizama moći i načina na koje spoljni uticaji mogu oblikovati sudbine pojedinaca i cijelih država.

Važno je uzeti u obzir različite kontekste i motive koji su uticali na političke puteve i odluke Milatovića i Pétaina.

Naučene lekcije iz prošlosti mogu nam pomoći da bolje razumijemo sadašnje političke situacije i izazove sa kojima se suočavamo danas, kao i da budemo oprezni u donošenju političkih odluka koje mogu imati dalekosežne posljedice za buduće generacije.

U svjetlu ovih razlika, važno je ne podcijeniti uticaj spoljnih sila i unutrašnjih dinamika na političke karijere lidera poput Milatovića i Pétaina.

Kroz proučavanje njihovih političkih puteva, možemo bolje razumjeti kompleksnost političkih odluka i načina na koje lideri i države odgovaraju na izazove koje im postavlja međunarodna zajednica.

Na kraju, priča o Milatoviću i Pétainu služi kao podsjetnik o važnosti analize ličnosti u kontekstu vremena i okolnosti u kojima su djelovali i djeluju.

Njihove sličnosti i razlike pružaju uvid u političke procese i mehanizme moći koji oblikuju sudbine lidera i država, te nas podstiču na kritičko promišljanje o načinima na koje možemo bolje razumjeti i uticati na političke odluke u današnjem svijetu.