Za Antenu M piše: Oleksandar Levčenko
Lideri Zapadnog Balkana i visoki evropski zvaničnici okupili su se na samitu organizovanom u Grčkoj povodom 20. godišnjice samita Evropska unija –Zapadni Balkana i usvajanja Solunske deklaracije, koja je govorila o perspektivi članstva u EU za sve zemlje regiona. S obzirom na učešće predsjednika ukrajinske države u ovom događaju, samit je zapravo održan sa ukrajinskom agendom i postao mjesto pružanja pune podrške ukrajinskom narodu u njegovoj herojskoj borbi protiv ruske agresije. Događaju su prisustvovali predsjednici Ukrajine, Srbije, Moldavije, Crne Gore, premijeri Grčke, Hrvatske, Rumunije, Bugarske, Sjeverne Makedonije, Bosne i Hercegovine, kao i čelnici Evropskog savjeta i Evropske komisije.
Na sastanku na najvišem nivou u Atini razgovarano je o proširenju EU i evropskoj budućnosti regiona, kao i o ratu u Ukrajini. Dogovorena je i usvojena Deklaracija o podršci nezavisnosti, suverenitetu i teritorijalnom integritetu Ukrajine u njenim međunarodno priznatim granicama, te je naglašeno da Zapadni Balkan, Ukrajina i Moldavija dijele zajedničko evropsko naslijeđe, istoriju i budućnost. Tekst u osam tačaka posebno navodi da je ruska invazija na Ukrajinu prekretnica za Evropu, stvarajući novi nivo svijesti o jedinstvu i zajedničkoj budućnosti unutar EU. Suočeni sa izazovom ruske agresije, izražavaju nepokolebljivu podršku nezavisnosti, suverenitetu i teritorijalnom integritetu Ukrajine unutar njenih međunarodno priznatih granica. Izražena je podrška i zahvalnost predsjedniku Ukrajine Volodimiru Zelenskom za njegove uporne napore u uspostavljanju principa mira u Formuli mira u skladu sa Poveljom UN. Naglašeno je da ratni zločini i druga zlodjela ne mogu proći nekažnjeno i da svi odgovorni moraju biti privedeni pravdi. Učesnici samita konstatovali su da je prije dvadeset godina na skupu u Solunu podstaknuto članstvo Zapadnog Balkana u Evropskoj uniji, a eskalacija agresivnog rata protiv Ukrajine otkrila je hitnu potrebu za snažnom, stabilnom i sveobuhvatnom EU. Ističe se da su Zapadni Balkan, Ukrajina i Moldavija geografski susjedne zemlje članice EU, da imaju zajedničko evropsko naslijeđe, istoriju i budućnost definisanu zajedničkim prilikama i izazovima. Važno je da svi oni budu prihvaćeni kao punopravni članovi evropske porodice. Istaknuta je potreba za intenziviranjem procesa proširenja, koji bi bio takav da zaslužuje povjerenje i spremnost da podrži Ukrajinu i Moldaviju u procesu pristupanja EU.
U okviru samita, predsjednik Ukrajine Volodimir Zelenski održao je sastanke sa predsjednicom Evropske komisije Ursulom fon der Lajen, premijerom Bugarske Nikolajem Denkovim, predsjednikom Srbije Aleksandrom Vučićem, predsjednicom Grčke Katarinom Sakelaropulu, premijerom Grčke Kyriakos Mitsotakioms, predsjednikom Vlade Republike Hrvatske Andrejem Plenkovićem, predsjednicom Republike Moldavije Majom Sandu, predsjednikom Vlade Republike Sjeverne Makedonije Dimitrom Kovačevskim, gdje je izrazio zahvalnost na svestranoj pomoći Ukrajini u borbi protiv ruskog agresora, stalnoj i principijelnoj podršci teritorijalnom integritetu i suverenitetu države, podršci u odbrani Ukrajine, uključujući pripremu novih paketa pomoći u sektoru odbrane od niza zemalja. Razgovaralo se o aktuelnim temama bilateralne saradnje, regionalne bezbjednosti, zajedničkog suprotstavljanja agresivnoj politici Kremlja i ruskog hibridnog uticaja. Lideri Grčke, Bugarske, Crne Gore, Hrvatske i Sjeverne Makedonije izrazili su podršku putu Ukrajine u Evropsku uniju i NATO, a mnogi od njih su se pridružili Zajedničkoj deklaraciji o sigurnosnim garancijama koju su lideri G-7 usvojili na samitu Alijanse u Vilniusu. S nizom čelnika razgovaralo se o interakciji u stvaranju alternativnih ruta za izvoz ukrajinskih žitarica nakon što je Rusija blokirala Inicijativu za crnomorsko žito čiji je cilj normalizacija izvoza i tranzita ukrajinskih poljoprivrednih proizvoda. Tokom ovih pregovora razgovarano je i o podršci ukrajinske formule mira i pripremama za Globalni samit mira, učešću na Trećem međunarodnom samitu Krimske platforme.
Stoga je samit EU-Zapadni Balkan na kojem su učestvovale Ukrajina i Moldavija bio od velike važnosti u kontekstu potvrđivanja perspektive članstva svih ovih zemalja u Evropskoj uniji. Podrška ukrajinskoj borbi protiv ruske agresije koju su učesnici samita iskazali u zajedničkom saopštenju svedoči o jedinstvu opšte evropske politike prema Ruskoj Federaciji, koja pokušava da napravi raskol u jedinstvenom stavu u pogledu osude ruske agresivne politike, čime se potkopavaju temelji evropske i svjetske sigurnosti. Balkansko poluostrvo, koje je tradicionalno bilo pod ruskim uticajem, pretvara se u region evropskog načina života, zapadnog načina razmišljanja i oštrog odbijanja agresije Moskve na Ukrajinu.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR