Gradi li Vlada i školu i crkvu?

Za Antenu M piše: Slobodan Backović

Na putu za Tuzi, subota, prolazim pored gradilišta vjerske škole "Sveti Sava" i vjerskog objekta škole. Posmotreh i vidim radnike koji užurbano rade. Gradnja je "izašla iz zemlje" i betonirane su ploče iznad prizemlja kako mi se u prolazu učini.

Intenziviranje gradnje govori da je projekat finansijski podržan dobro, mada se nikada nije javno objavilo ko finansira izgradnju ovog vjerskog kompleksa. Javnosti je poznato ko je donator parcele i ktitor škole.

Vlada je ovoj školi do sada dodijelila 1.8 miliona eura bez ikakvog zakonskog osnova, tj. mimo zakona kojima se reguliše obrazovna djelatnost.

Prve učenike (njih jedanaest) škola je upisala prošle jeseni. Samo licenciranje vjerske škole "Sveti Sava" bilo je nezakonito a i samo rješenje o licenci zbog toga što u njemu nije naveden "najveći broj učenika, odnosno polaznika koji može upisati ustanova" kako je predviđeno članom 50 Opšteg zakona o obrazovanju i vaspitanju.

O uslovima koje je škola trebalo da ispunjava za izdavanje rješenja o licenci, da ne zamaram čitaoce zakonskim odredbama, najbolje govori to da je škola, po izjavi njenog direktora, od sredstava dobijenih "za osnivanje" kupovala namještaj da opremi učionicu, računare i vjerovatno počela da gradi školsku zgradu. Sve ovo je škola trebalo da ima prije dobijanja licence da bi dobila licencu.

Na moje obraćanje Prosvjetnoj inspekciji, u novembru 2022, u vezi kršenja Opšteg zakona o obrazovanju i vaspitanju u vezi sa licencom za školu "Sveti Sava", dobio sam veoma interesantan odgovor od prosvjetne inspektorke: "U vezi navoda koji se tiču 'utvrđivanja uslova za obavljanje djelatnosti' nesporno je utvrđeno da navedena Ustanova Privatna Srednja vjerska škola Gimnazija 'Sveti Sava', Podgorica, ima rješenje o licenciranju broj: 06-604/221654/4 od 18. aprila 2022. godine, koju je donijelo nadležno Ministarstvo, te samim tim isto je utvrdilo da ustanova ispunjava uslove za osnivanje."??? Prazna učionica je ispunjavala uslove za rad škole?

Pošto je nastava u školi "Sveti Sava" počela, sada bih zamolio ovu inspektorku da obiđe školu i utvrdi: kolko stalno zaposlenih nastavnika radi u školi i da li imaju licence, da li nastavnici vjerskih predmeta, posebno Katihizisa, imaju licence za te predmete i ko im je izdao licence? Izvodi li se i gdje nastava iz predmeta Fizičko vaspitanje?

Očigledno je da se sredstva koja Vlada dodjeljuje privatnoj vjerskoj školi ne troše na obrazovanje djece. Na šta se onda troše? Logično bi bilo da se troše na izgradnju školskog kompleksa ali nije logično i zakonito da to finansira Vlada sredstvima iz budžeta. Treba imati u vidu da se uz školu gradi i školski vjerski objekat, tako da Vlada CG, izgleda, Mitropoliji SPC gradi školsku zgradu i uz nju crkvu!

Budžet za 2024. opet predviđa podršku vjerskim školama, pa i u ovoj godini "Svetom Savi" sljeduje novih 900.000 € za nastavak gradnje. I dok se škola "Vladimir Nazor" gradi iz sredstava kreditnog zaduženja, "Svetog Savu" Vlada, izgleda, gradi direktno sredstvima iz budžeta!

Ako griješim da se budžetska sredstva ne troše za gradnju privatne vjerske škole i crkve, onda bi neko iz Vlade trebalo da javnosti saopšti na šta se onda troše sredstva koja dodjeljuje vjerskoj školi?!

Sve ovo što se dešava sa ovom privatnom vjerskom školom jedinstven je primjer beščašća. Nije mi poznato da li se ovako nešto dešavalo u nekoj od teokratskih država. 

Da li sekularna država Crna Gora gradi zgradu privatne vjerske škole i vjerskog objekta (crkve) uz nju, uz očigledno kršenje Ustava i zakona, uz ćutanje javnosti o bezakonju i nezakonitom trošenju budžetskih sredstava?! Bilo bi pristojno da ovi koji čine sve ovo, ne pričaju o Evropi i putu u Evropu.

Ako je Tužilaštvo spremno da podiže optužnice za utaju poreza od nekoliko hiljada eura, nejasno mi je da SDT ne vidi nezakonito budžetsko trošenje milionskih sredstava u slučaju privatne vjerske škole koju je osnovala Mitropolija. Da li je Mitropolija osnovala školu da je država izgradi i finansira je?