Slovenačka izdavačka kuća Litera objavila je prevod prepiske velikog pronalazača Nikole Tesle i vodećih predstavnika bankarske dinastije i poslovne banke Džej Pi Morgan (J.P. Morgan & Co). Tako je prepiska prvi put ugledala svjetlost dana.
„To je uvid u jednu od najvećih tragedija 20. vijeka, koja odražava, između ostalog, i brutalni uspon neoliberalnog kapitalizma“, kaže se u predstavljanju knjige, koju su uredili, preveli i obogatili pratećom studijom Tibora Hrsa Pandura, piše N1 Slovenija.
Ovo je prva publikacija ovog materijala u svjetskim razmjerama i prvi prevod na slovenački jezik. Pionirski rad potpisao je Tibor Hrs Pandur.
Rad pod nazivom „Nikola Tesla: Prepiska sa J.P. Morgan & Co.“ predstavljen je slovenačkoj javnosti u Atrijumu ZRC-a u Ljubljani, na dan izdanja. Kako je najavio Tibor Hrs Pandur, djelo je zasnovano na različitim do sada neobjavljenim arhivima, posebno Teslinoj ličnoj arhivi iz Muzeja Nikole Tesle u Beogradu i arhivi Morganove biblioteke i muzeja u Njujorku, i drugim arhivima u SAD.
Pisma su praćena kratkim biografijama Teslinih adresata i opsežnim bilješkama koje kontekstualizuju veliki dio istorijske, biografske i tehničke pozadine, a djelo uključuje i prevode svih dostupnih priloga koje je Tesla dostavio uz pisma.
Prepiska pokriva period između 1900. i 1934. i dokumentuje ekonomsku, društvenu i političku pozadinu Teslinog pokušaja da uspostavi prototip stanice Vordenklif, kojom je želio da čovječanstvu omogući pristup bežičnoj energiji koja ne bi uključivala „otpad ili potrošnju bilo kog materijala“, a takođe pokriva pozadinu razvoja Tesline turbine, koja je podržan kreditima Džej Pi Morgana Mlađeg.
„Tragedija koja odražava, između ostalog, brutalni uspon neoliberalnog kapitalizma“
„Pošto su oba Morgana u početku finansijski podržavala Teslu, ali su prekinula dalju podršku iz složenih psiholoških, istorijskih i političko-ekonomskih razloga, takođe vezanih za onemogućavanje i ukalupljivanje prodornih tehnologija u reprodukciju postojećih (vlasničkih) odnosa, prepiska pruža jedinstvenu uvid u jednu od najvećih tragedija 20. vijeka, koja odražava, između ostalog, brutalni uspon neoliberalnog kapitalizma“, navodi se u uvodu knjige.
Analizu ove pozadine, kao i odgovor na ključno pitanje zašto je Morgan prekinuo podršku Teslinom projektu, kojim je želio da transformiše energetsko-socijalnu strukturu čovječanstva, nudi sveobuhvatna prateća studija, koja takođe osvjetljava neka nova saznanja vezana za podzemnu konstrukciju i dizajn kule Vordenklif, ali i predočava etičke i političke stavove Tesle i Luja Adamiča, i njihov složen odnos u međuratnom periodu prve polovine dvadesetog vijeka.
Tibor Hrs Pandur, koji je osmislio, uredio i preveo knjigu, već potpisuje slovenački prevod eseja Nikole Tesle „Problemi povećanja ljudske energije“ uz opsežnu prateću studiju „Teslin hibrid i zakoni prirode“. Proširenja i dopune pomenute prateće studije daje drugo izdanje knjige sa punim naslovom „Problem povećanja ljudske energije sa posebnim osvrtom na izvlačenje energije iz Sunca“. Suočava se sa različitim tumačenjima Teslinog djela, sa posebnim akcentom na njegovu društvenu i kognitivnu teoriju, kosmologiju i filozofiju.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR